ҶОМЕА
Якшанбе 05 Май 2024 03:44
ё 6 соли рушд бо Рустами Эмомалӣ
ДЕБОЧА
“Агар мо давлати соҳибистиқлол ва озоди худро дӯст дорем, дар навбати аввал бояд пойтахти онро ободу пешрафта гардонем, барои рушди он аз тамоми имконияту захираҳои мавҷуда истифода барем ва исбот намоем, ки воқеан миллати тамаддунсозу фарҳангӣ, ободгару шаҳрсоз ва шаҳрнишину шаҳрдор ҳастем”. Ин нигошта мутааллиқ ба Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон мебошад.
Бале, дар ҳама давру замон пойтахт муаррификунандаи давлат аст. Яъне симои давлат ин пойтахти он ба ҳисоб меравад. Дилхоҳ нафар аз хориҷ ба Тоҷикистон сафар кунад, дар симои марказ дар умум Тоҷикистонро баҳогузорӣ мекунад. Ва мо як ибора дорем: Душанбе - қалби Тоҷикистон. Ин иборае аст, ки борҳо аз тариқи ВАО шунидаему хондаем. Биёед сари ҳамин каме тамаркуз мекунем. Қалб бояд пок, беолоиш, бекина ва бедоғ бошад. Мафҳуми ҳамин ибораро мо замоне пурра дарк намудем, ки ба вазифаи шаҳрдор кадри ҷавону соҳибтаҷриба, дастпарвари мактаби сиёсии Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон - Рустами Эмомалӣ нишаст. Соли 2017 шаҳрдори ҷавон корро аз тоза кардани қалби Тоҷикистону бунёди боғу гулгаштҳо оғоз намуд. Дар як марҳилаи бисёр кӯтоҳ, баробари бо гулу дарахтони зебо ороиш додани кӯчаву хиёбонҳои марказии пойтахт, шаҳрдори ҷавон тавонист, даҳҳо боғҳоро бо шароити муосир ва тарҳи замонавӣ мавриди истифодабарии сокинон қарор диҳад, ки Боғи фарҳангӣ – фароғатии “Ҷавонон”, Боғи фарҳангӣ – фароғатии “Кӯли ҷавонон”, Боғи “Низомиддин Алишери Навоӣ”, Боғи Аҳмади Дониш, Боғи Садриддин Айнӣ, Боғи фарҳангӣ – фароғатии ба номи Абдулқосим Фирдавсӣ тасдиқкунандаи гуфтаҳои болост.
Барои тасвири зебоӣ ва шароити фароҳамгаштаи боғҳои мавриди назар достонҳо метавон навишт. Мо то қадри имкон муҳити шомгоҳии яке аз ин боғҳоро ба хонанда пешниҳод мекунем.
ШАҲРИ ОРЗУҲО
Шомгоҳон Боғи фарҳангӣ – фароғатии “Кӯли ҷавонон”-и шаҳри Душанбе пур аз ҷавонон аст. Хандаи осмонкафи гурӯҳе аз духтарон, ки назди фаввораҳо нишастаанд, бо садои об форамии дигареро ба гӯш мерасонад. Ҷуфти оилаи ҷавон дунболи кӯдаке, ки нав қадамзаниро меомӯзад, медавад. Ҳарду хандонанд. Вале таппиши дили модарро, ки аз ҳаяҷон ба чунин ҳолат гирифтор шудааст, дар чеҳрааш баръало мушоҳида метавон кард. Ҷуфти дигари оила ба хотири завқи ситорашиносиро дар ниҳоди писарашон бедор кардан ӯро назди асбоби оптикӣ, ки дар гӯшаи дигари боғ ҷойгир шудааст, мебаранд. Падаре ба хотири бароварда кардани орзуи кӯдакии писараш ӯро дар автомобили замонавӣ (кӯдакона) шинонидаасту аз ронандагии писараш лаззат мебарад. Пиру кампире дасти ҳам гирифта, нотавонмандона, вале дар лаб табассум лаб – лаби кӯл қадам мезананд. Гурӯҳи мардони миёнасол дар баробари истироҳат аз бобати масъалаҳои кории худ лаби соҳил нишаста, аз садои шарфаи об бошад, ки миёни ҳам бо садои баланд суҳбат доранд. Ҷуфти ҷавоне дар лаби об, дастҳо бар гардани ҳам печида ба мавҷҳои об назар карда, паст – паст бо якдигар ҳарф мезананд. Моҳтоб аз пушти биноҳои баландошёна боло шуда, ба рӯи об рушноӣ мебахшад. Ҷилои моҳ баъди ба об бархӯрдан, ба чеҳраи ин ду ҷавон бархӯрда, онҳоро дар чашмони якдигар зеботар ҷилва медиҳад. Воқеан манзараи романтикӣ...
Каме дуртар аз ошиқон гурӯҳи ҷавонон дар лаби кӯл бо гитара якҷо суруд мехонанд. Ба сурудхонии онҳо садои заврақҳое, ки аз як гӯшаи соҳил ба дигар гӯшаи он сокинонро ба тамошо мебаранду истироҳати одамонро таъмин мекунанд, халал ворид мекунад. Дар лаби соҳил, аз тарафи рост қисми дигари шаҳрвандон дар бинои муҳташами Кохи Наврӯз, зери барномаи фарҳангӣ таоми шом мехӯранд ва садои шарфаи обу барномаи фарҳангӣ ҷавонони ҳаваскори роҳи санъатро маҷбур мекунад, ки барои сайқали садояшон зиёдтар овоз баланд созанд. Дар қисмати поёнии соҳил баробари наврасон, сокинони шаҳр ва сайёҳони хориҷӣ аспсаворӣ мекунанд. Яъне масъулини боғ барои бароварда кардани хоҳиши нафароне, ки аспсаворӣ орзуяшон асту имкони ба деҳот рафтанро надоранд, шароит муҳайё кардаанд.
Ман низ ҳамроҳи дӯстам Далер дар гӯшаи дигари боғ баъди ба варзиш машғул шудан, тасмим гирифтем, ки хӯроки шомро дар лаби соҳил тановул карда, аз мусиқии ройгону табиати нотакрор ва шароити фароҳамгашта барои сокинон баҳра бардоштаву истироҳат мекунем. Бо ин мақсад, дар гӯшае аз соҳил ҷой гирифта, хӯрок фармоиш додем. Нишас-тан замон, дар мизи паҳлуямон нигоҳамон ба пирамарде афтод. Ӯ наздаш чойники чой дошт ва ба назар мерасид, ки ором мегиряду зуд – зуд бо дастонаш оби дидаашро пок мекунад. Баъди дидани ин манзара ҳисси кунҷковиямон бедор шуду тасмим гирифтем, бо ӯ ҳамнишин мешавем. Шояд эҳтиёҷе дораду ба ӯ кӯмаки худро дареғ надорем. Назди муйсафед рафта, иҷозати бо ӯ нишастанро пурсидем. Ӯ ашкҳояшро пок карду бо ишораи сар иҷозати нишастанро дод. Наздаш нишас-тем. Аз чойники дар пешаш буда, ба мо чой дароз кард ва ба пешхизмат муроҷиат карда, як чойи дигар фармуд.
- Ман ба шумо чӣ хизмат кунам? – пешдастӣ карда, пурсид мӯйсафед.
- Мо барои хизмат кардан назди шумо омадем. Агар ягон хизмат бошад, мо омодаем. Чаро мегирйед, мушкиле доред, бобо? – пурсид Далер.
- Одамӣ гоҳе механдаду гоҳе мегиряд. Дунё ҳамин гуна сохта шудааст. Баъд шумо касеро бинед, ки мегиряд, наздаш меравед? - хандида гуфт мӯйсафед ва ҷавоби моро интизор нашуда илова намуд. – Ин коратон хуб аст. Ба ҳодисаҳое, ки дар ҷамъият рух медиҳад, бетараф нестед. Аз ҳама нафарони хавфнок ва зараррасон дар ҷамъият нафарони бетарафанд.
- Номи ман Рашид, нафақахӯр, - бо ханда гуфт мӯйсафед.
- Ман Далер, омӯзгор ва дӯстам Сайёд, журналист.
- Журналист ин касу шумо савол медиҳед, муаллим, - хандида гуфт бобои Рашид ва илова намуд. – Ду нафари фарҳангӣ. Аз чеҳраҳоятон маълум, ки ҷавонҳои хубед. Бо шумо чақ – чақ мекунем. Вале пешакӣ ёдрас мекунам, ки шумо ба ман ёрӣ расонида наметавонед. На танҳо шумо, ҳеҷ кас. Кор аз кор гузаштааст, дер шуд. Барои ҳамин ман гоҳ – гоҳ гиря мекунам ва имрӯз ин ҷо нишас-та, зиёд алам кардам. Гиряи ман ба қавле аз “ҳасудӣ” аст. Ман шуморо дида, ҳасад мебарам. Ҷавониамро гум кардаам. Шумо ҷавонии маро ёфта, ба ман баргардонида метавонед? Не, ҳаргиз наметавонед ва ба ин қодир ҳам нестед, - гуфт бобои Рашид ва аз саргузашташ ба мо чунин қисса кард:
- Наврас будам, ки Ҷанги Бузурги Ватанӣ сар шуду падарамро ба ҷанг бурданд. Падарам рафту аз ҷанг барнагашт ва ба мо як хатчаи сиёҳ оварданд, ки падарам дар ҷанг қаҳрамонона ҳалок шудааст. Барои ду хоҳар масъулияти падарӣ ва машаққатҳои зиндагӣ болоям бор шуд. Мардум гурусна буд, хӯрока намерасид. Аз субҳ то шом дар саҳро кор мекардам. Кори саҳро барои мани наврас миёншикан буд. Ин ҳама машаққатҳо ба хотири зиндагии сатҳи баланду шоиста набуд, танҳо кӯшиш мекардем, ки аз гуруснагӣ ҳалок нашавем. Дар мактаб бо либосҳои рангорангу шинам хондан ва истироҳату тамошо аз гӯшаҳои зебои диёр аз ҳамон лаҳза барои мо бегона шуд. Бо модари раҳматиям бори гарони зиндагиро мекашидем. Хоҳаронамро оиладор карда, ба зиндагии мустақил гусел намудем.
Модари бечораам шояд дар зиндагӣ рӯзе истироҳатро надида, аз олам гузашт. Наврасии ман қурбони ҳамон ҶБВ шуд. Дар солҳои барқарорсозии хисороти ҷанг ҳам бо як машаққати сангин рӯзамон гузашт. Иттиҳоди Шуравӣ барҳам хӯрд ва 15 давлати он соҳибистиқлол шуд.
Ба бахти мо аз миёни 15 давлати шуравӣ дар Тоҷикистон ҷанги шаҳрвандӣ сар зад (акнун фаҳмидем, ки ин ҷанг ҳам таҳмилӣ будааст). Боз ҳамон ҷанги хонумонсӯзу боз гуруснагӣ ва боз дар пайи ҳифзи ҷони худ. Ҷанги шаҳрвандӣ қомати нав аз ҶБВ рост кардаамонро хамтар кард. Ба хотири як нон рӯз то бегоҳ дар навбат меистодем. Шомгоҳон ба сайругашт баромадан афсонаро мемонд. Сайругашт як тараф истад, ҷуръати баровардани партови хонаро бо фарзандон надоштем. Шумо, ҷавонҳо имрӯз дар чунин боғҳои замонавию афсонавӣ ва Душанбеи амну озод сайругашт мекунед. Шумо тасаввур карда наметавонед, ки фарзанд, махсусан духтар, лаҳзае аз назди падару модар дур мешуд, то баргашта омаданаш чӣ фикрҳое аз сари волидайн мегузашт. Шумо ҳоло чашми чори фарзандро, нигоҳи илтиҷоомезашро сӯи дастони падар, ки охирин умед аст, надидаед. Шумо сари болини фарзанди гуруснаатон то субҳ бе садо нагиристаед, шумо куртаи тани худро пора карда, барои ду фарзандатон пироҳан тайёр накардаед, шумо барои бароварда кардани хоҳиши фарзанди хурдсолатон, ки ҳамон ҳам як ширинӣ буд, борҳо дурӯғгӯ нашудаед, шумо ҳар рӯз аз хона баромада, бо наз-диконатон барои мабодо барнагаштанатон худоҳофизӣ накардаед, шумо.... ва Худо ин ҳодисаҳоро ҳеҷ гоҳ набинед.
Ҳамин аст сабаби ашк рехтани ман. Ашки ман аз як ҷиҳат “рашк” нисбати ҷавонони замон бошад, аз ҷиҳати дигар ашки шукрона аст. Шукронаи тинҷию ободӣ, шукронаи серию пуриву хотири ҷамъ. Бинед, ки ман бо набераҳоям соатҳо шуд барои сайругашт ба кӯча баромадаем. Падару модари онҳо ба мо як маротиба ҳам занг назаданд, ки куҷо шудед. Зеро хотири ҷамъи онҳо ман не, балки тинҷиву оромии кишвар ва таъмини амният дар шаҳр аст. Онҳо ба ҳамин хотир бо дили пур пайи кори худанд ва боварии онҳо дар кишвари амн зиндагӣ кардани онҳост. Шумо дар замони соҳибистиқлолӣ зиндагӣ доред ва ба бахти шумо шаҳрдори ҷавон ба хотири бароварда кардани хоҳишҳои насли ҷавон тамоми шароитҳоро муҳайё кардааст. Ҳама он азобҳое, ки насли даврони мо кашид, таърих шуд. Аммо он чизе, ки имрӯз дар даврони пирӣ мо дида истодаем, афсонаест, ки ба ҳақиқат табдил ёфтааст. Душанбеи имрӯз шаҳрест пур аз ҷавонӣ. Шароит ва маврид аст, истифода кунед, ҷавонон, - гуфта бобои Рашид ва бо табассум аз мо иҷозати рафтан гирифту ҷониби набераҳои хандонаш, ки саргарми бозӣ буданд, роҳсипор шуд...
СИМОИ ТОҶИКИСТОН ДАР ҶАҲОН
Сарчашмаи ҳама пешрафт ва рушд озодию истиқлолият аст. Ба шарофати ин неъмати бебаҳо, яъне истиқлолу озодӣ пойтахти Ватани мо – шаҳри Душанбе ба таври бесобиқа сарсабзу обод гардидааст. Муҳтарам Рустами Эмомалӣ, шаҳрдори ҷавон бо роҳандозии сиёсати хоссаи ободкориву созандагӣ ва бунёдкориҳои бемислу нотакрор дар масири шаҳрсозиву шаҳрдорӣ гардиш ва таҳаввулоти куллӣ дар шаш соли охир ба амал оварда, Душанберо ба шаҳри орзуҳо табдил доданд. Ҳоло дар пойтахти кишвар раванди дигаргуниву навсозиҳо бо тарҳу услуби милливу муосир босуръат идома дорад. Қомат афрохтани биноҳои маъмурӣ ва муассисаҳои иҷтимоӣ, ба фаъолият пардохтани ширкату корхонаҳои гуногун, бунёду тармими маконҳои фарҳангиву фароғатӣ, ба истифода додани тамрингоҳу майдончаҳои варзиш ва азнавсозии роҳу пулҳо, ки дар панҷ соли охир вусъат ёфтаанд, шаҳри Душанберо ба пойтахти муосиру обод табдил додаанд. Бунёди иншооту кохҳои хуштарҳу муҳташам, боғу гулгаштҳои зебо, меҳмонхонаҳо ва муассисаҳои фарҳангӣ, ки бо санъати баланди миллии меъморӣ бунёд ёфтаанд, имконоти хизматрасониҳои Душанберо ба меъёрҳои байналмилалӣ ҷавобгӯ гардонида, имрӯз пойтахти Тоҷикистонро дар арсаи ҷаҳон ба таври шоиста муаррифӣ менамоянд.
Имрӯзҳо Душанбе бо шаҳрҳои Санъои Яман, Лусакаи Замбия, Монастири Тунис, Лоҳури Покистон, Клагенфурти Австрия, Боулдери ИМА, Ройтлингени Олмон, Мазори Шарифи Афғонистон, Теҳрон ва Шерози Эрон, Санкт – Петербурги Россия, Мински Беларус, Урумчи, Сямэн ва Ҳайнани Чин, Анқараи Туркия, Остонаи Қазоқистон ва Ашқободи Туркманистон бародаршаҳр аст, ки дар низоми муносибатҳои байнидавлатӣ дастоварди муҳим мебошад. Шаҳри Душанбе узви Ассамблеяи байналхалқии пойтахтҳо ва бузургшаҳрҳо (МАГ), Ташкилоти байналхалқии бародаршаҳрҳо (МОГП), Ташкилоти Боулдер-Душанбе бародаршаҳрҳо (БДГП), Ташкилоти Умумиҷаҳонии шаҳрҳои муттаҳида ва ҳокимиятҳои маҳаллӣ (ВО ОГМВ) ва Федератсияи Умумиҷаҳонии шаҳрҳои туристӣ (WTCF) мебошад. Аз 3 октбяри соли 2019 бо қарори Шурои вазирони сайёҳии кишварҳои узви Созмони ҳамкории иқтисодӣ шаҳри Душанбе “Пойтахти сайёҳии кишварҳои аъзои Созмони ҳамкории иқтисодӣ - 2020 – 2021” ва аз 28 сентябри соли 2018 бо қарори Шурои сарони давлатҳои узви Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил “Пойтахти фарҳангии Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил – 2021” эълон гардид.
Иқдом ва ташаббусу навовариҳои шаҳрдори ҷавон, муҳтарам Рустами Эмомалӣ буд, ки тайи панҷ соли охир шаҳри Душанбе аз ҷониби Ташкилоти ҳамкориҳои иқтисодӣ (ЭКО) – “Шаҳри сайёҳӣ” эътироф гардидаву аз ҷониби ширкати “Турстат”-и Русия ба даҳгонаи шаҳрҳои бехатари ИДМ ворид гардид. Дар ин баробар пойтахти Душанбе мизбони якчанд форумҳои байналмилалӣ, аз қабили “Наврӯзи Душанбе - макони фарҳанг ва робитаҳои сайёҳӣ”, “Душанбе - шаҳри имкониятҳои рушди кӯдакон” ва “Душанбе – инвест 2021” буд.
ШАҲРИ ВАРЗИШӢ
Давоми шаш соли охир Душанберо метавон шаҳри варзишӣ гуфт. Пеш аз оне ки дар мавриди иншоотҳои бузурги варзишӣ ва баргузории мусобиқаҳои сатҳи байналмилалӣ бигӯем, метавон аз дастгириҳои охири муҳтарам Рустами Эмомалӣ ҷиҳати қадрдонии варзишгарон ҳарф зад. Иқдоми дастгирии варзишгарон аз ҷониби шаҳрдори ҷавон идомаи мантиқии сиёсати варзишпарваронаи Пешвои миллат мебошад, ки маншаъ мегирад аз таъсиси Ҷоизаи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ғолибон ва ҷоизадорони мусобиқаҳои байналмилалии варзишӣ, ки бо фармони Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аз 9 январи соли 2015, №328 рӯи кор омадааст. Варзиш бо ҷавонон тавъам аст. Зеро 90 фисади варзишгаронро ҷавонон ташкил медиҳанд. Шаҳрдори ҷавон бо иқдомҳои охири худ дар дили ҷавонон умед ва барои варзишгарон ҷасорату хотирҷамъиро ҳадя намуд. Баъди ин иқдомот ҷавонони мо бо завқ ба варзиш машғул мешаванду варзишгарон бо як ҷасорату хотири ҷамъ вориди майдон мегарданд, зеро онҳо медонанд, ки ҳар натиҷаашон подоши худро дорад.
Моҳи сентябри соли 2022 муҳтарам Рус-тами Эмомалӣ ба паҳлавони ҷавони тоҷик Нуралии Эмомалӣ барои пирӯзиаш дар Чемпионати ҷаҳон оид ба гӯштини дзюдо миёни ҷавонон дар шаҳри Душанбе як хонаи нави дуҳуҷрагӣ бо тамоми шароити рӯзгор туҳфа кард. Ҳамчунин, бо қарори дигар ба Темур Раҳимов, паҳлавони шинохта ва узви яккачини дастаи мунтахаби Ҷумҳурии Тоҷикистон барои гирифтани ҷои якум ва ба даст овардани медали тилло дар мусобиқаи “Тоскулоҳи бузурги Боку 2022” (“Baku Grand Slam 2022”) хонаи дуҳуҷрагӣ дар пойтахт бо тамоми шароити рӯзгор ва ба Муллораҷаб Халифаев - дастпарвари “Мактаби махсуси варзишии захираҳои олимпии №6 оид ба намудҳои гӯштин”-и шаҳри Душанбе барои сазовор гардидан ба ҷои дуюм ва гирифтани медали нуқраи ҳамин мусобиқа 100 000 сомонӣ тақдим намуд. Инчунин, ба муштзани тоҷик, қаҳрамони ҷаҳон оид ба IBF (Федератсияи Байналмилалии Бокс) Шавкат Раҳимов низ калиди хонаи дуҳуҷрагӣ супорид.
То ба ин дастовардҳо шарафёб гардидани варзишгарони тоҷикро сабаб заминаи хуби инфрасохтори замонавии варзишӣ аст, ки солҳои охир дар шаҳри Душанбе сохта шуданд. Дар баробари он ки шуруъ аз соли 2017 дар тамоми маҳаллаҳои шаҳри Душанбе зиёда аз 279 майдончаи варзишӣ мавриди истифодаи сокинони пойтахт қарор дода шуд, бо қарори Раиси шаҳри Душанбе аз 16 январи соли 2018, №32 “Барномаи рушди футбол дар шаҳри Душанбе барои солҳои 2018 – 2021”, қарори Раиси шаҳри Душанбе аз 2 марти соли 2018, №151 “Барномаи рушди тарбияи ҷисмонӣ ва варзиш дар шаҳри Душанбе барои солҳои 2018 – 2021” ва дар марҳилаи дуюм бошад, “Барномаи рушди футбол дар шаҳри Душанбе барои солҳои 2022 – 2026” аз 14 апрели соли 2022, №179 ва бо қарори Раиси шаҳри Душанбе аз 14 апрели соли 2022, №178 “Барномаи рушди тарбияи ҷисмонӣ ва варзиш дар шаҳри Душанбе барои солҳои 2022- 2026” таҳияву тасдиқ гардиданд, ки таъминкунандаи оммавияти варзиш дар пойтахти кишварамон мебошанд.
Ҳамчунин, соли 2021 дар майдони 10 гектар Қасри теннис ва маҷмааи варзиши обӣ, ки ҷавобгӯ ба талаботи муосири байналмилалӣ мебошад, мавриди истифода қарор дода шуд. 13 сентябри соли 2022 бо иштироки Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ва Раиси шаҳри Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ дар ноҳияи Синои пойтахт Маҷмааи муосири варзишию фароғатӣ, ки аз толори муҳташами варзишии “ЮФСИ ҶИМ” (UFC Gym) ва Академияи футболи “Ювентус” иборат аст, мавриди баҳрабардорӣ қарор дода шуд. Ин маҷмааҳо намунае аз иншоотҳои варзишии шаҳри Душанбе мебошад, ки таи 6 соли охир бунёд шудааст. Дастгириҳо дар самти сохтмони иншоотҳои бузург ва беназири варзишӣ имкон медиҳад, то пойтахти азизамон - шаҳри Душанбе на танҳо макони баргузории мусобиқаҳои сатҳи шаҳрӣ ва ҷумҳуриявӣ, балки ҳамчун маркази асосии баргузории мусобиқаҳои сатҳи байналмилалӣ муаррифӣ гардад.
Иқдоми дигари шоёни таҳсин, ки аз ҷониби шаҳрдори Душанбе дар пойтахт роҳандозӣ гардид, дар баробари мусобиқаҳои зиёди байналмилалӣ баҳри эҳёи гӯштини суннатии миллати тоҷик - гӯштингирӣ дар арафаи Наврӯзи байналмилалӣ гузаронидани мусобиқаи байналмилалӣ барои дарёфти Ҷоми раиси шаҳри Душанбе мебошад. Чор соли охир дар сатҳи баланд гузаронидани мусобиқаи мавриди назар сабаб гардид, ки ба ин намуди варзиши миллати тоҷик мақоми байналмилалӣ дода шавад. Дараҷаи байналмилалӣ дар Вазорати адлияи Швейтсария охирҳои моҳи декабри соли 2022 ба қайд гирифта шуда, гӯштини миллӣ соҳиби сертификати байналмилалӣ гардид. Байналмилалӣ шудани гӯштини миллии мо - гӯштингирӣ орзуи чандинсолаи собиқадорони соҳа ва тамоми мардуми варзишдӯсти тоҷик буд, ки баъди талошу заҳматҳои муҳтарам Рустами Эмомалӣ ҷомаи амал пӯшид.
Бо ибтикори бевоситаи шаҳрдори пойтахт 25-30 марти соли 2022 Душанбе маротибаи аввал мизбони Чемпионати Осиё оид ба велосипедронӣ дар шоҳроҳ буд. Баъди сохтмону баистифодадиҳии инфрасохтори замонавии варзишӣ ва талошҳои шаҳрдори Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ Федератсияи байналмилалии ҷудо ба хулоса омад, ки шуруъ аз соли 2023 шаҳри Душанбе чаҳор сол паиҳам (солҳои 2023-2026) мизбони мусобиқаи расмии “Тоскулоҳи бузург” (“Гран При”) шавад. Ин иқдоми дигари шоёни таҳсини муҳтарам Рустами Эмомалӣ буд, ки дар охири соли 2022 амалӣ гашт ва миллати тоҷикро ҳамчун миллати варзишӣ дар ақсои олам муаррифӣ намуд.
ШАҲРИ ҶАВОНӢ
Дастгириҳои ҷавононро аз ҷониби шаҳрдори ҷавони Душанбе метавон давоми мантиқии сиёсати ҷавонпарваронаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон номид. Зеро муҳтарам Рустами Эмомалӣ худ аз муваффақтарин дастпарварони мактаби роҳбарии Пешвои миллат мебошад. Дар пайравӣ аз ин сиёсат таи шаш соли охир дар шаҳри Душанбе иқдомҳое рӯи кор омаданд, ки ба имрӯзи пурсаодати ҷавонон ҷилои тоза бахшиданд. Мисоли ин гуфтаҳо қабули қарорҳои Раиси шаҳри Душанбе дар бораи барномаҳои рушди иҷтимоии ҷавонон дар шаҳри Душанбе барои солҳои 2017 – 2018, 2019 - 2021 ва 2022-2026 аз моҳи марти соли 2022 №106 мебошад, ки таҳияву тасдиқ гардида, самтҳои муҳими сиёсати давлатии ҷавононро дар бар мегиранд. Душанбе ҳамчун таҷассумгари симои воқеии миллат ва макони асосии баҳамоии ҷавонони кишвар тавонистааст, ки симои воқеии хешро бо ҳузури ҷавонони касбу кори гуногун ба шаҳри ҷавонӣ ва ҷавонон муаррифгар бошад. Ҳамин дастгириҳо аст, ки ҷавонон иқдомҳои рӯи кор гирифтаи шаҳрдори ҷавонро ҳамаҷониба дастгирӣ мекунанд. Намунаи ин гуфтаҳо ду муроҷиати Раиси шаҳри Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ ба сокинони пойтахт ҷиҳати ба “шаҳри гулрез” ва “шаҳри сабз” табдил додани Душанбе буд, ки аввалин шуда аз ҷониби ҷавонон дастгирӣ ёфт.
Ҳамчунин, бо мақсади дарёфт ва рушди истеъдодҳо дар ноҳияҳои шаҳри Душанбе муассисаҳои давлатии “Маркази рушди истеъдодҳо” таъсис дода шуд, ки дар заминаи онҳо ҷиҳати ташаккули малакаву маҳорати наврасону ҷавонони соҳибистеъдод шароити муносиби таълим фароҳам оварда шудааст. Бо мақсади дастгирии иҷтимоии ҷавонон ва баланд бардоштани савияи донишандӯзии онҳо қарори Раиси шаҳри Душанбе “Дар бораи таъсис додани Стипендияи Раиси шаҳри Душанбе барои хонандагону донишҷӯёни муассисаҳои таҳсилоти умумӣ, ибтидоӣ ва миёнаи касбии шаҳри Душанбе” ба тасвиб расид. Яке аз далелҳои дигари дастгирӣ ёфтани ҷавонон аз ҷониби Ҳукумати кишвар ва шаҳрдори ҷавон ин дар шаҳр бо номи ҷавонон бунёд ва номгузорӣ шудани боғу гулгаштҳо мебошад, ки Муассисаи давлатии “Боғи ҷавонон” ва Боғи фарҳангӣ-фароғатии “Кӯли ҷавонон” намунаи беҳтарини онҳо мебошад.
Нуқтаи муҳими дигар ин аст, ки шаҳри Душанбе маркази илмии Ҷумҳурии Тоҷикистон буда, дар ин ҷо иқтидори илмии асосии кишвар қарор дорад. Дар ин самт бо истифода аз шароитҳои мусоид кулли ҷавонони пойтахт илмҳои муосирро аз худ кардаву бо омӯзиши техникаву технологияи муосир ва фаъолияти пурсамари хеш дар рушди иқтисодиву иҷтимоии шаҳри Душанбе ҳиссаи худро гузошта истодаанд. Имрӯз дар паи талоши шаҳрдори ҷавон зери сиёсати ободкоронаи Президенти кишвар, Душанбе ба макони дӯстдоштании хурду бузурги меҳан мубаддал гардида, дидори он орзуи ҳар сокини кишвар ва хориҷиён мебошад. Ва ҳамин аст, ки имрӯз исми пойтахтамон вирди забонҳосту азизи дили ҳар бинандааш.
БА ҶОИ ХУЛОСА
Давоми 6 соли охир, ки 3 солаш ба давраи бисёр вазнини иқтисодӣ дар ҷаҳон рост меояд, обод намудани шаҳре чун Душанбе корест сутуданӣ. Хулоса, дар замоне, ки аксари давлатҳои ҷаҳон аз бемории ҳамагири COVID – 19 дар таҳлука буданду ҷуръати аз хона берун баромаданро надоштанд, шаҳрдори ҷавони Душанбе бо тимаш зери роҳнамоиҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон сохт. Қоматафрозии биноҳои баландошёнаи дорои унсурҳои фарҳанги миллӣ ва муосир, меҳмонхонаҳо бо муаррифии падидаҳои миллӣ ва хизматрасонии сатҳи баланд, боғҳои фарҳангӣ, варзишгоҳу муассисаҳои маорифу тандурустӣ, кушку кохҳои фарҳангии муҷаҳҳаз бо воситаҳои ҷавобгӯ ба ниёзҳои замон, ҳатто масҷиду дигар маконҳо далели ин гуфтаҳоянд.
Ҷои баҳс нест, ки ба чунин корҳо нафаре қодир буда метавонад, ки дар замираш меҳри Ватан ҷӯш мезанад. Барҳақ, имрӯз ҳар касе ба Душанбе меояд ва ба қавли дигар агар Душанберо бубинад, Тоҷикистонро кашф мекунад.
ДЕБОЧА
“Агар мо давлати соҳибистиқлол ва озоди худро дӯст дорем, дар навбати аввал бояд пойтахти онро ободу пешрафта гардонем, барои рушди он аз тамоми имконияту захираҳои мавҷуда истифода барем ва исбот намоем, ки воқеан миллати тамаддунсозу фарҳангӣ, ободгару шаҳрсоз ва шаҳрнишину шаҳрдор ҳастем”. Ин нигошта мутааллиқ ба Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон мебошад.
Бале, дар ҳама давру замон пойтахт муаррификунандаи давлат аст. Яъне симои давлат ин пойтахти он ба ҳисоб меравад. Дилхоҳ нафар аз хориҷ ба Тоҷикистон сафар кунад, дар симои марказ дар умум Тоҷикистонро баҳогузорӣ мекунад. Ва мо як ибора дорем: Душанбе - қалби Тоҷикистон. Ин иборае аст, ки борҳо аз тариқи ВАО шунидаему хондаем. Биёед сари ҳамин каме тамаркуз мекунем. Қалб бояд пок, беолоиш, бекина ва бедоғ бошад. Мафҳуми ҳамин ибораро мо замоне пурра дарк намудем, ки ба вазифаи шаҳрдор кадри ҷавону соҳибтаҷриба, дастпарвари мактаби сиёсии Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон - Рустами Эмомалӣ нишаст. Соли 2017 шаҳрдори ҷавон корро аз тоза кардани қалби Тоҷикистону бунёди боғу гулгаштҳо оғоз намуд. Дар як марҳилаи бисёр кӯтоҳ, баробари бо гулу дарахтони зебо ороиш додани кӯчаву хиёбонҳои марказии пойтахт, шаҳрдори ҷавон тавонист, даҳҳо боғҳоро бо шароити муосир ва тарҳи замонавӣ мавриди истифодабарии сокинон қарор диҳад, ки Боғи фарҳангӣ – фароғатии “Ҷавонон”, Боғи фарҳангӣ – фароғатии “Кӯли ҷавонон”, Боғи “Низомиддин Алишери Навоӣ”, Боғи Аҳмади Дониш, Боғи Садриддин Айнӣ, Боғи фарҳангӣ – фароғатии ба номи Абдулқосим Фирдавсӣ тасдиқкунандаи гуфтаҳои болост.
Барои тасвири зебоӣ ва шароити фароҳамгаштаи боғҳои мавриди назар достонҳо метавон навишт. Мо то қадри имкон муҳити шомгоҳии яке аз ин боғҳоро ба хонанда пешниҳод мекунем.
ШАҲРИ ОРЗУҲО
Шомгоҳон Боғи фарҳангӣ – фароғатии “Кӯли ҷавонон”-и шаҳри Душанбе пур аз ҷавонон аст. Хандаи осмонкафи гурӯҳе аз духтарон, ки назди фаввораҳо нишастаанд, бо садои об форамии дигареро ба гӯш мерасонад. Ҷуфти оилаи ҷавон дунболи кӯдаке, ки нав қадамзаниро меомӯзад, медавад. Ҳарду хандонанд. Вале таппиши дили модарро, ки аз ҳаяҷон ба чунин ҳолат гирифтор шудааст, дар чеҳрааш баръало мушоҳида метавон кард. Ҷуфти дигари оила ба хотири завқи ситорашиносиро дар ниҳоди писарашон бедор кардан ӯро назди асбоби оптикӣ, ки дар гӯшаи дигари боғ ҷойгир шудааст, мебаранд. Падаре ба хотири бароварда кардани орзуи кӯдакии писараш ӯро дар автомобили замонавӣ (кӯдакона) шинонидаасту аз ронандагии писараш лаззат мебарад. Пиру кампире дасти ҳам гирифта, нотавонмандона, вале дар лаб табассум лаб – лаби кӯл қадам мезананд. Гурӯҳи мардони миёнасол дар баробари истироҳат аз бобати масъалаҳои кории худ лаби соҳил нишаста, аз садои шарфаи об бошад, ки миёни ҳам бо садои баланд суҳбат доранд. Ҷуфти ҷавоне дар лаби об, дастҳо бар гардани ҳам печида ба мавҷҳои об назар карда, паст – паст бо якдигар ҳарф мезананд. Моҳтоб аз пушти биноҳои баландошёна боло шуда, ба рӯи об рушноӣ мебахшад. Ҷилои моҳ баъди ба об бархӯрдан, ба чеҳраи ин ду ҷавон бархӯрда, онҳоро дар чашмони якдигар зеботар ҷилва медиҳад. Воқеан манзараи романтикӣ...
Каме дуртар аз ошиқон гурӯҳи ҷавонон дар лаби кӯл бо гитара якҷо суруд мехонанд. Ба сурудхонии онҳо садои заврақҳое, ки аз як гӯшаи соҳил ба дигар гӯшаи он сокинонро ба тамошо мебаранду истироҳати одамонро таъмин мекунанд, халал ворид мекунад. Дар лаби соҳил, аз тарафи рост қисми дигари шаҳрвандон дар бинои муҳташами Кохи Наврӯз, зери барномаи фарҳангӣ таоми шом мехӯранд ва садои шарфаи обу барномаи фарҳангӣ ҷавонони ҳаваскори роҳи санъатро маҷбур мекунад, ки барои сайқали садояшон зиёдтар овоз баланд созанд. Дар қисмати поёнии соҳил баробари наврасон, сокинони шаҳр ва сайёҳони хориҷӣ аспсаворӣ мекунанд. Яъне масъулини боғ барои бароварда кардани хоҳиши нафароне, ки аспсаворӣ орзуяшон асту имкони ба деҳот рафтанро надоранд, шароит муҳайё кардаанд.
Ман низ ҳамроҳи дӯстам Далер дар гӯшаи дигари боғ баъди ба варзиш машғул шудан, тасмим гирифтем, ки хӯроки шомро дар лаби соҳил тановул карда, аз мусиқии ройгону табиати нотакрор ва шароити фароҳамгашта барои сокинон баҳра бардоштаву истироҳат мекунем. Бо ин мақсад, дар гӯшае аз соҳил ҷой гирифта, хӯрок фармоиш додем. Нишас-тан замон, дар мизи паҳлуямон нигоҳамон ба пирамарде афтод. Ӯ наздаш чойники чой дошт ва ба назар мерасид, ки ором мегиряду зуд – зуд бо дастонаш оби дидаашро пок мекунад. Баъди дидани ин манзара ҳисси кунҷковиямон бедор шуду тасмим гирифтем, бо ӯ ҳамнишин мешавем. Шояд эҳтиёҷе дораду ба ӯ кӯмаки худро дареғ надорем. Назди муйсафед рафта, иҷозати бо ӯ нишастанро пурсидем. Ӯ ашкҳояшро пок карду бо ишораи сар иҷозати нишастанро дод. Наздаш нишас-тем. Аз чойники дар пешаш буда, ба мо чой дароз кард ва ба пешхизмат муроҷиат карда, як чойи дигар фармуд.
- Ман ба шумо чӣ хизмат кунам? – пешдастӣ карда, пурсид мӯйсафед.
- Мо барои хизмат кардан назди шумо омадем. Агар ягон хизмат бошад, мо омодаем. Чаро мегирйед, мушкиле доред, бобо? – пурсид Далер.
- Одамӣ гоҳе механдаду гоҳе мегиряд. Дунё ҳамин гуна сохта шудааст. Баъд шумо касеро бинед, ки мегиряд, наздаш меравед? - хандида гуфт мӯйсафед ва ҷавоби моро интизор нашуда илова намуд. – Ин коратон хуб аст. Ба ҳодисаҳое, ки дар ҷамъият рух медиҳад, бетараф нестед. Аз ҳама нафарони хавфнок ва зараррасон дар ҷамъият нафарони бетарафанд.
- Номи ман Рашид, нафақахӯр, - бо ханда гуфт мӯйсафед.
- Ман Далер, омӯзгор ва дӯстам Сайёд, журналист.
- Журналист ин касу шумо савол медиҳед, муаллим, - хандида гуфт бобои Рашид ва илова намуд. – Ду нафари фарҳангӣ. Аз чеҳраҳоятон маълум, ки ҷавонҳои хубед. Бо шумо чақ – чақ мекунем. Вале пешакӣ ёдрас мекунам, ки шумо ба ман ёрӣ расонида наметавонед. На танҳо шумо, ҳеҷ кас. Кор аз кор гузаштааст, дер шуд. Барои ҳамин ман гоҳ – гоҳ гиря мекунам ва имрӯз ин ҷо нишас-та, зиёд алам кардам. Гиряи ман ба қавле аз “ҳасудӣ” аст. Ман шуморо дида, ҳасад мебарам. Ҷавониамро гум кардаам. Шумо ҷавонии маро ёфта, ба ман баргардонида метавонед? Не, ҳаргиз наметавонед ва ба ин қодир ҳам нестед, - гуфт бобои Рашид ва аз саргузашташ ба мо чунин қисса кард:
- Наврас будам, ки Ҷанги Бузурги Ватанӣ сар шуду падарамро ба ҷанг бурданд. Падарам рафту аз ҷанг барнагашт ва ба мо як хатчаи сиёҳ оварданд, ки падарам дар ҷанг қаҳрамонона ҳалок шудааст. Барои ду хоҳар масъулияти падарӣ ва машаққатҳои зиндагӣ болоям бор шуд. Мардум гурусна буд, хӯрока намерасид. Аз субҳ то шом дар саҳро кор мекардам. Кори саҳро барои мани наврас миёншикан буд. Ин ҳама машаққатҳо ба хотири зиндагии сатҳи баланду шоиста набуд, танҳо кӯшиш мекардем, ки аз гуруснагӣ ҳалок нашавем. Дар мактаб бо либосҳои рангорангу шинам хондан ва истироҳату тамошо аз гӯшаҳои зебои диёр аз ҳамон лаҳза барои мо бегона шуд. Бо модари раҳматиям бори гарони зиндагиро мекашидем. Хоҳаронамро оиладор карда, ба зиндагии мустақил гусел намудем.
Модари бечораам шояд дар зиндагӣ рӯзе истироҳатро надида, аз олам гузашт. Наврасии ман қурбони ҳамон ҶБВ шуд. Дар солҳои барқарорсозии хисороти ҷанг ҳам бо як машаққати сангин рӯзамон гузашт. Иттиҳоди Шуравӣ барҳам хӯрд ва 15 давлати он соҳибистиқлол шуд.
Ба бахти мо аз миёни 15 давлати шуравӣ дар Тоҷикистон ҷанги шаҳрвандӣ сар зад (акнун фаҳмидем, ки ин ҷанг ҳам таҳмилӣ будааст). Боз ҳамон ҷанги хонумонсӯзу боз гуруснагӣ ва боз дар пайи ҳифзи ҷони худ. Ҷанги шаҳрвандӣ қомати нав аз ҶБВ рост кардаамонро хамтар кард. Ба хотири як нон рӯз то бегоҳ дар навбат меистодем. Шомгоҳон ба сайругашт баромадан афсонаро мемонд. Сайругашт як тараф истад, ҷуръати баровардани партови хонаро бо фарзандон надоштем. Шумо, ҷавонҳо имрӯз дар чунин боғҳои замонавию афсонавӣ ва Душанбеи амну озод сайругашт мекунед. Шумо тасаввур карда наметавонед, ки фарзанд, махсусан духтар, лаҳзае аз назди падару модар дур мешуд, то баргашта омаданаш чӣ фикрҳое аз сари волидайн мегузашт. Шумо ҳоло чашми чори фарзандро, нигоҳи илтиҷоомезашро сӯи дастони падар, ки охирин умед аст, надидаед. Шумо сари болини фарзанди гуруснаатон то субҳ бе садо нагиристаед, шумо куртаи тани худро пора карда, барои ду фарзандатон пироҳан тайёр накардаед, шумо барои бароварда кардани хоҳиши фарзанди хурдсолатон, ки ҳамон ҳам як ширинӣ буд, борҳо дурӯғгӯ нашудаед, шумо ҳар рӯз аз хона баромада, бо наз-диконатон барои мабодо барнагаштанатон худоҳофизӣ накардаед, шумо.... ва Худо ин ҳодисаҳоро ҳеҷ гоҳ набинед.
Ҳамин аст сабаби ашк рехтани ман. Ашки ман аз як ҷиҳат “рашк” нисбати ҷавонони замон бошад, аз ҷиҳати дигар ашки шукрона аст. Шукронаи тинҷию ободӣ, шукронаи серию пуриву хотири ҷамъ. Бинед, ки ман бо набераҳоям соатҳо шуд барои сайругашт ба кӯча баромадаем. Падару модари онҳо ба мо як маротиба ҳам занг назаданд, ки куҷо шудед. Зеро хотири ҷамъи онҳо ман не, балки тинҷиву оромии кишвар ва таъмини амният дар шаҳр аст. Онҳо ба ҳамин хотир бо дили пур пайи кори худанд ва боварии онҳо дар кишвари амн зиндагӣ кардани онҳост. Шумо дар замони соҳибистиқлолӣ зиндагӣ доред ва ба бахти шумо шаҳрдори ҷавон ба хотири бароварда кардани хоҳишҳои насли ҷавон тамоми шароитҳоро муҳайё кардааст. Ҳама он азобҳое, ки насли даврони мо кашид, таърих шуд. Аммо он чизе, ки имрӯз дар даврони пирӣ мо дида истодаем, афсонаест, ки ба ҳақиқат табдил ёфтааст. Душанбеи имрӯз шаҳрест пур аз ҷавонӣ. Шароит ва маврид аст, истифода кунед, ҷавонон, - гуфта бобои Рашид ва бо табассум аз мо иҷозати рафтан гирифту ҷониби набераҳои хандонаш, ки саргарми бозӣ буданд, роҳсипор шуд...
СИМОИ ТОҶИКИСТОН ДАР ҶАҲОН
Сарчашмаи ҳама пешрафт ва рушд озодию истиқлолият аст. Ба шарофати ин неъмати бебаҳо, яъне истиқлолу озодӣ пойтахти Ватани мо – шаҳри Душанбе ба таври бесобиқа сарсабзу обод гардидааст. Муҳтарам Рустами Эмомалӣ, шаҳрдори ҷавон бо роҳандозии сиёсати хоссаи ободкориву созандагӣ ва бунёдкориҳои бемислу нотакрор дар масири шаҳрсозиву шаҳрдорӣ гардиш ва таҳаввулоти куллӣ дар шаш соли охир ба амал оварда, Душанберо ба шаҳри орзуҳо табдил доданд. Ҳоло дар пойтахти кишвар раванди дигаргуниву навсозиҳо бо тарҳу услуби милливу муосир босуръат идома дорад. Қомат афрохтани биноҳои маъмурӣ ва муассисаҳои иҷтимоӣ, ба фаъолият пардохтани ширкату корхонаҳои гуногун, бунёду тармими маконҳои фарҳангиву фароғатӣ, ба истифода додани тамрингоҳу майдончаҳои варзиш ва азнавсозии роҳу пулҳо, ки дар панҷ соли охир вусъат ёфтаанд, шаҳри Душанберо ба пойтахти муосиру обод табдил додаанд. Бунёди иншооту кохҳои хуштарҳу муҳташам, боғу гулгаштҳои зебо, меҳмонхонаҳо ва муассисаҳои фарҳангӣ, ки бо санъати баланди миллии меъморӣ бунёд ёфтаанд, имконоти хизматрасониҳои Душанберо ба меъёрҳои байналмилалӣ ҷавобгӯ гардонида, имрӯз пойтахти Тоҷикистонро дар арсаи ҷаҳон ба таври шоиста муаррифӣ менамоянд.
Имрӯзҳо Душанбе бо шаҳрҳои Санъои Яман, Лусакаи Замбия, Монастири Тунис, Лоҳури Покистон, Клагенфурти Австрия, Боулдери ИМА, Ройтлингени Олмон, Мазори Шарифи Афғонистон, Теҳрон ва Шерози Эрон, Санкт – Петербурги Россия, Мински Беларус, Урумчи, Сямэн ва Ҳайнани Чин, Анқараи Туркия, Остонаи Қазоқистон ва Ашқободи Туркманистон бародаршаҳр аст, ки дар низоми муносибатҳои байнидавлатӣ дастоварди муҳим мебошад. Шаҳри Душанбе узви Ассамблеяи байналхалқии пойтахтҳо ва бузургшаҳрҳо (МАГ), Ташкилоти байналхалқии бародаршаҳрҳо (МОГП), Ташкилоти Боулдер-Душанбе бародаршаҳрҳо (БДГП), Ташкилоти Умумиҷаҳонии шаҳрҳои муттаҳида ва ҳокимиятҳои маҳаллӣ (ВО ОГМВ) ва Федератсияи Умумиҷаҳонии шаҳрҳои туристӣ (WTCF) мебошад. Аз 3 октбяри соли 2019 бо қарори Шурои вазирони сайёҳии кишварҳои узви Созмони ҳамкории иқтисодӣ шаҳри Душанбе “Пойтахти сайёҳии кишварҳои аъзои Созмони ҳамкории иқтисодӣ - 2020 – 2021” ва аз 28 сентябри соли 2018 бо қарори Шурои сарони давлатҳои узви Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил “Пойтахти фарҳангии Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил – 2021” эълон гардид.
Иқдом ва ташаббусу навовариҳои шаҳрдори ҷавон, муҳтарам Рустами Эмомалӣ буд, ки тайи панҷ соли охир шаҳри Душанбе аз ҷониби Ташкилоти ҳамкориҳои иқтисодӣ (ЭКО) – “Шаҳри сайёҳӣ” эътироф гардидаву аз ҷониби ширкати “Турстат”-и Русия ба даҳгонаи шаҳрҳои бехатари ИДМ ворид гардид. Дар ин баробар пойтахти Душанбе мизбони якчанд форумҳои байналмилалӣ, аз қабили “Наврӯзи Душанбе - макони фарҳанг ва робитаҳои сайёҳӣ”, “Душанбе - шаҳри имкониятҳои рушди кӯдакон” ва “Душанбе – инвест 2021” буд.
ШАҲРИ ВАРЗИШӢ
Давоми шаш соли охир Душанберо метавон шаҳри варзишӣ гуфт. Пеш аз оне ки дар мавриди иншоотҳои бузурги варзишӣ ва баргузории мусобиқаҳои сатҳи байналмилалӣ бигӯем, метавон аз дастгириҳои охири муҳтарам Рустами Эмомалӣ ҷиҳати қадрдонии варзишгарон ҳарф зад. Иқдоми дастгирии варзишгарон аз ҷониби шаҳрдори ҷавон идомаи мантиқии сиёсати варзишпарваронаи Пешвои миллат мебошад, ки маншаъ мегирад аз таъсиси Ҷоизаи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ғолибон ва ҷоизадорони мусобиқаҳои байналмилалии варзишӣ, ки бо фармони Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аз 9 январи соли 2015, №328 рӯи кор омадааст. Варзиш бо ҷавонон тавъам аст. Зеро 90 фисади варзишгаронро ҷавонон ташкил медиҳанд. Шаҳрдори ҷавон бо иқдомҳои охири худ дар дили ҷавонон умед ва барои варзишгарон ҷасорату хотирҷамъиро ҳадя намуд. Баъди ин иқдомот ҷавонони мо бо завқ ба варзиш машғул мешаванду варзишгарон бо як ҷасорату хотири ҷамъ вориди майдон мегарданд, зеро онҳо медонанд, ки ҳар натиҷаашон подоши худро дорад.
Моҳи сентябри соли 2022 муҳтарам Рус-тами Эмомалӣ ба паҳлавони ҷавони тоҷик Нуралии Эмомалӣ барои пирӯзиаш дар Чемпионати ҷаҳон оид ба гӯштини дзюдо миёни ҷавонон дар шаҳри Душанбе як хонаи нави дуҳуҷрагӣ бо тамоми шароити рӯзгор туҳфа кард. Ҳамчунин, бо қарори дигар ба Темур Раҳимов, паҳлавони шинохта ва узви яккачини дастаи мунтахаби Ҷумҳурии Тоҷикистон барои гирифтани ҷои якум ва ба даст овардани медали тилло дар мусобиқаи “Тоскулоҳи бузурги Боку 2022” (“Baku Grand Slam 2022”) хонаи дуҳуҷрагӣ дар пойтахт бо тамоми шароити рӯзгор ва ба Муллораҷаб Халифаев - дастпарвари “Мактаби махсуси варзишии захираҳои олимпии №6 оид ба намудҳои гӯштин”-и шаҳри Душанбе барои сазовор гардидан ба ҷои дуюм ва гирифтани медали нуқраи ҳамин мусобиқа 100 000 сомонӣ тақдим намуд. Инчунин, ба муштзани тоҷик, қаҳрамони ҷаҳон оид ба IBF (Федератсияи Байналмилалии Бокс) Шавкат Раҳимов низ калиди хонаи дуҳуҷрагӣ супорид.
То ба ин дастовардҳо шарафёб гардидани варзишгарони тоҷикро сабаб заминаи хуби инфрасохтори замонавии варзишӣ аст, ки солҳои охир дар шаҳри Душанбе сохта шуданд. Дар баробари он ки шуруъ аз соли 2017 дар тамоми маҳаллаҳои шаҳри Душанбе зиёда аз 279 майдончаи варзишӣ мавриди истифодаи сокинони пойтахт қарор дода шуд, бо қарори Раиси шаҳри Душанбе аз 16 январи соли 2018, №32 “Барномаи рушди футбол дар шаҳри Душанбе барои солҳои 2018 – 2021”, қарори Раиси шаҳри Душанбе аз 2 марти соли 2018, №151 “Барномаи рушди тарбияи ҷисмонӣ ва варзиш дар шаҳри Душанбе барои солҳои 2018 – 2021” ва дар марҳилаи дуюм бошад, “Барномаи рушди футбол дар шаҳри Душанбе барои солҳои 2022 – 2026” аз 14 апрели соли 2022, №179 ва бо қарори Раиси шаҳри Душанбе аз 14 апрели соли 2022, №178 “Барномаи рушди тарбияи ҷисмонӣ ва варзиш дар шаҳри Душанбе барои солҳои 2022- 2026” таҳияву тасдиқ гардиданд, ки таъминкунандаи оммавияти варзиш дар пойтахти кишварамон мебошанд.
Ҳамчунин, соли 2021 дар майдони 10 гектар Қасри теннис ва маҷмааи варзиши обӣ, ки ҷавобгӯ ба талаботи муосири байналмилалӣ мебошад, мавриди истифода қарор дода шуд. 13 сентябри соли 2022 бо иштироки Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ва Раиси шаҳри Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ дар ноҳияи Синои пойтахт Маҷмааи муосири варзишию фароғатӣ, ки аз толори муҳташами варзишии “ЮФСИ ҶИМ” (UFC Gym) ва Академияи футболи “Ювентус” иборат аст, мавриди баҳрабардорӣ қарор дода шуд. Ин маҷмааҳо намунае аз иншоотҳои варзишии шаҳри Душанбе мебошад, ки таи 6 соли охир бунёд шудааст. Дастгириҳо дар самти сохтмони иншоотҳои бузург ва беназири варзишӣ имкон медиҳад, то пойтахти азизамон - шаҳри Душанбе на танҳо макони баргузории мусобиқаҳои сатҳи шаҳрӣ ва ҷумҳуриявӣ, балки ҳамчун маркази асосии баргузории мусобиқаҳои сатҳи байналмилалӣ муаррифӣ гардад.
Иқдоми дигари шоёни таҳсин, ки аз ҷониби шаҳрдори Душанбе дар пойтахт роҳандозӣ гардид, дар баробари мусобиқаҳои зиёди байналмилалӣ баҳри эҳёи гӯштини суннатии миллати тоҷик - гӯштингирӣ дар арафаи Наврӯзи байналмилалӣ гузаронидани мусобиқаи байналмилалӣ барои дарёфти Ҷоми раиси шаҳри Душанбе мебошад. Чор соли охир дар сатҳи баланд гузаронидани мусобиқаи мавриди назар сабаб гардид, ки ба ин намуди варзиши миллати тоҷик мақоми байналмилалӣ дода шавад. Дараҷаи байналмилалӣ дар Вазорати адлияи Швейтсария охирҳои моҳи декабри соли 2022 ба қайд гирифта шуда, гӯштини миллӣ соҳиби сертификати байналмилалӣ гардид. Байналмилалӣ шудани гӯштини миллии мо - гӯштингирӣ орзуи чандинсолаи собиқадорони соҳа ва тамоми мардуми варзишдӯсти тоҷик буд, ки баъди талошу заҳматҳои муҳтарам Рустами Эмомалӣ ҷомаи амал пӯшид.
Бо ибтикори бевоситаи шаҳрдори пойтахт 25-30 марти соли 2022 Душанбе маротибаи аввал мизбони Чемпионати Осиё оид ба велосипедронӣ дар шоҳроҳ буд. Баъди сохтмону баистифодадиҳии инфрасохтори замонавии варзишӣ ва талошҳои шаҳрдори Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ Федератсияи байналмилалии ҷудо ба хулоса омад, ки шуруъ аз соли 2023 шаҳри Душанбе чаҳор сол паиҳам (солҳои 2023-2026) мизбони мусобиқаи расмии “Тоскулоҳи бузург” (“Гран При”) шавад. Ин иқдоми дигари шоёни таҳсини муҳтарам Рустами Эмомалӣ буд, ки дар охири соли 2022 амалӣ гашт ва миллати тоҷикро ҳамчун миллати варзишӣ дар ақсои олам муаррифӣ намуд.
ШАҲРИ ҶАВОНӢ
Дастгириҳои ҷавононро аз ҷониби шаҳрдори ҷавони Душанбе метавон давоми мантиқии сиёсати ҷавонпарваронаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон номид. Зеро муҳтарам Рустами Эмомалӣ худ аз муваффақтарин дастпарварони мактаби роҳбарии Пешвои миллат мебошад. Дар пайравӣ аз ин сиёсат таи шаш соли охир дар шаҳри Душанбе иқдомҳое рӯи кор омаданд, ки ба имрӯзи пурсаодати ҷавонон ҷилои тоза бахшиданд. Мисоли ин гуфтаҳо қабули қарорҳои Раиси шаҳри Душанбе дар бораи барномаҳои рушди иҷтимоии ҷавонон дар шаҳри Душанбе барои солҳои 2017 – 2018, 2019 - 2021 ва 2022-2026 аз моҳи марти соли 2022 №106 мебошад, ки таҳияву тасдиқ гардида, самтҳои муҳими сиёсати давлатии ҷавононро дар бар мегиранд. Душанбе ҳамчун таҷассумгари симои воқеии миллат ва макони асосии баҳамоии ҷавонони кишвар тавонистааст, ки симои воқеии хешро бо ҳузури ҷавонони касбу кори гуногун ба шаҳри ҷавонӣ ва ҷавонон муаррифгар бошад. Ҳамин дастгириҳо аст, ки ҷавонон иқдомҳои рӯи кор гирифтаи шаҳрдори ҷавонро ҳамаҷониба дастгирӣ мекунанд. Намунаи ин гуфтаҳо ду муроҷиати Раиси шаҳри Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ ба сокинони пойтахт ҷиҳати ба “шаҳри гулрез” ва “шаҳри сабз” табдил додани Душанбе буд, ки аввалин шуда аз ҷониби ҷавонон дастгирӣ ёфт.
Ҳамчунин, бо мақсади дарёфт ва рушди истеъдодҳо дар ноҳияҳои шаҳри Душанбе муассисаҳои давлатии “Маркази рушди истеъдодҳо” таъсис дода шуд, ки дар заминаи онҳо ҷиҳати ташаккули малакаву маҳорати наврасону ҷавонони соҳибистеъдод шароити муносиби таълим фароҳам оварда шудааст. Бо мақсади дастгирии иҷтимоии ҷавонон ва баланд бардоштани савияи донишандӯзии онҳо қарори Раиси шаҳри Душанбе “Дар бораи таъсис додани Стипендияи Раиси шаҳри Душанбе барои хонандагону донишҷӯёни муассисаҳои таҳсилоти умумӣ, ибтидоӣ ва миёнаи касбии шаҳри Душанбе” ба тасвиб расид. Яке аз далелҳои дигари дастгирӣ ёфтани ҷавонон аз ҷониби Ҳукумати кишвар ва шаҳрдори ҷавон ин дар шаҳр бо номи ҷавонон бунёд ва номгузорӣ шудани боғу гулгаштҳо мебошад, ки Муассисаи давлатии “Боғи ҷавонон” ва Боғи фарҳангӣ-фароғатии “Кӯли ҷавонон” намунаи беҳтарини онҳо мебошад.
Нуқтаи муҳими дигар ин аст, ки шаҳри Душанбе маркази илмии Ҷумҳурии Тоҷикистон буда, дар ин ҷо иқтидори илмии асосии кишвар қарор дорад. Дар ин самт бо истифода аз шароитҳои мусоид кулли ҷавонони пойтахт илмҳои муосирро аз худ кардаву бо омӯзиши техникаву технологияи муосир ва фаъолияти пурсамари хеш дар рушди иқтисодиву иҷтимоии шаҳри Душанбе ҳиссаи худро гузошта истодаанд. Имрӯз дар паи талоши шаҳрдори ҷавон зери сиёсати ободкоронаи Президенти кишвар, Душанбе ба макони дӯстдоштании хурду бузурги меҳан мубаддал гардида, дидори он орзуи ҳар сокини кишвар ва хориҷиён мебошад. Ва ҳамин аст, ки имрӯз исми пойтахтамон вирди забонҳосту азизи дили ҳар бинандааш.
БА ҶОИ ХУЛОСА
Давоми 6 соли охир, ки 3 солаш ба давраи бисёр вазнини иқтисодӣ дар ҷаҳон рост меояд, обод намудани шаҳре чун Душанбе корест сутуданӣ. Хулоса, дар замоне, ки аксари давлатҳои ҷаҳон аз бемории ҳамагири COVID – 19 дар таҳлука буданду ҷуръати аз хона берун баромаданро надоштанд, шаҳрдори ҷавони Душанбе бо тимаш зери роҳнамоиҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон сохт. Қоматафрозии биноҳои баландошёнаи дорои унсурҳои фарҳанги миллӣ ва муосир, меҳмонхонаҳо бо муаррифии падидаҳои миллӣ ва хизматрасонии сатҳи баланд, боғҳои фарҳангӣ, варзишгоҳу муассисаҳои маорифу тандурустӣ, кушку кохҳои фарҳангии муҷаҳҳаз бо воситаҳои ҷавобгӯ ба ниёзҳои замон, ҳатто масҷиду дигар маконҳо далели ин гуфтаҳоянд.
Ҷои баҳс нест, ки ба чунин корҳо нафаре қодир буда метавонад, ки дар замираш меҳри Ватан ҷӯш мезанад. Барҳақ, имрӯз ҳар касе ба Душанбе меояд ва ба қавли дигар агар Душанберо бубинад, Тоҷикистонро кашф мекунад.
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед