ҶОМЕА
Панҷшанбе 10 Октябр 2024 10:00
Лаззати тамошои рақо-батҳои олимпиадаи Париж-2024 дар намуди гӯштини юнонию румӣ то ҳол аз хотири мухлисони ин навъи варзиш нарафтааст. Махсусан, рақобатҳои ҷаззобу зебои гӯштингири кӯбагӣ Михаин Лопес. Ин мард ба замми солхӯрда будан, чи ҳангомае дар Париж барпо кард, ки то ба ҳол ба ҳеҷ варзишгаре дар ин синну сол даст надодааст. Лопес расо 20 сол дар вазни худ шикастнопазир аст. Вай дар таърих аввалин варзишгаре гардид, ки дар панҷ Олимпиада пайи ҳам 5 медали тилло ба даст овард. Пас аз пирӯзии навбатӣ дар Бозиҳои олимпии соли 2024 дар Париж ин устура аз анҷоми фаъолияти касбии худ хабар дод.
КӮДАКӢ ВА ҶАВОНӢ
Михаин Лопес Нунез 20 августи соли 1982 дар шаҳри хурди Ҳеррадураи Куба, ки аз се тараф бо кӯҳҳо иҳота шудааст, дида ба дунё кушодааст. Бародари калонии ӯ Мишел муштзан буд ва инчунин дар Бозиҳои олимпӣ ширкат карда, соли 2004 медали биринҷӣ ба даст оварда буд. Михаин, ки ба гуфтаи модараш, аз хурдӣ хӯрданро дӯст медошт, ба ҳамин хотир ҷисмаш зуд рушд мекард. Дар аввал Лопес бештар ба бейсбол ва бокс таваҷҷуҳ дошт ва баъдан гӯштини юнонию румиро интихоб кард.
Пас аз чанд мағлубият дар солҳои 2000-ум Лопес усули тамрини худро дигар кард. Ӯ қуттии меваҳои вазнинро бардошта, то хаста шудан медавид. Ин омил ба кушода шудани роҳи нафас ва эҳсос накардани хастагӣ ҳангоми рақобатҳо ба ӯ кумак кард. Чунин тамринҳои сангин ба ӯ имкон дод, ки дар олами гӯштини юнонию румӣ рекордҳои нав гузорад.
ВОҚЕАИ НОХУШ
Дар синни 13-солагӣ дар ҳаёти писар воқеае рух дод, ки метавонист ояндаи варзишиашро ба боди фано диҳад. Ӯ дар ин синну сол пои худро шикаст ва падараш талаб кард, ки тамринро ба таври ҳамешагӣ бас кунаду дунболи пешаи дигар шавад. Аммо Михаин ба гапи падару модараш гӯш надод ва баъди шифо ёфтан, дар чемпионати гӯштингирони байни мактаббачагони Куба ғолиб омада, соҳиби нишони тилло гардид.
МАЙДОНҲОИ БУЗУРГ
Михаин дар синни 17-солагӣ ба дастаи мунтахаби Куба пайваст ва соли 2002 дар Чемпионати ҷаҳон дар Маскав ҷойи 13-умро гирифт. Аввалин муваффақияти бузург дар корномаи ҷавон медали тилло дар Бозиҳои Панамерика дар Санто Доминго буд, ки аз тулуи ситораи ҷадиде дар олами гӯштини юнонию румӣ дарак медод. Соли 2004, Лопес ба Олимпиадаи Афина-2004 роҳхат гирифт, аммо бе ҷоиза монд.
ЧЕМПИОНИ ПАНҶКАРАТАИ ОЛИМПӢ
Аз нимаи солҳои 2000-ум паҳлавони кубагӣ дар арсаи байналмилалӣ бартарӣ пайдо кард. Ӯ дар чемпионатҳои ҷаҳон ғолиб шуд, дар Пекин медали тилло гирифт ва дар Амрикои Лотинӣ бомуваффақият баромад кард. Михаин дар ин давра варзишгари осетинӣ Ҳасан Бароевро рақиби аслии худ меномид, чун танҳо Ҳасан тавониста буд, ки девҷуссаи кубагиро дар Бозиҳои олимпии Афина шикаст диҳад. Соли 2006 ба қафқозӣ дар финали қаҳрамонии ҷаҳон дар Гуанҷоуи Чин вохӯрданд, ки Михаин аввалин маротиба тавонист, рақиби сарсахташро мағлуб кунад.
Ӯ дар Бозиҳои олимпии Лондон низ олӣ баромад кард ва рақибонаш ҳатто муқобили ӯ як хол ҳам ба даст оварда наметавонистанд. Соли 2016 дар Бозиҳои олимпии Рио-де-Жанейро боз ба финал баромад. Қариб дар тамоми фаъолияти худ Лопес на танҳо бо рақибони ҳамвазнаш, инчунин бо паҳлавонони аз вазни хеш зиёд ҳам ғолиб меомад.
БОЗИҲОИ ОЛИМПИИ ТОКИО-2020
Маҳдудиятҳои ба вуҷудовардаи коронавирус дар аввали соли 2020 ба раванди тамрини варзишгар дар остонаи оғози Бозиҳои Токио таъсир расонд, ӯ ҳатто ба хулосае омад, ки аз гӯштини юнониву румӣ даст мекашад. Михаин яке аз сабабҳои эҳтимолии хатми корнома карданашро имкони фаъолият додан ба насли ҷавони паҳлавонон номид. Аммо ба замми хуб омода набудан ба Бозиҳои Олимпӣ Лопес боз ҳам тавонист соҳиби нишони тилло гардад. Ӯ дар даври ниҳоии олимпиадаи Токио бо ҳисоби бузурги 5:0 намояндаи Гурҷистон Якоб Коҷайро шикаст дод ва аз ҳисоби гузоштани рекорд ва медалҳои олимпӣ аз гӯштингири дастон Александр Карелин пеш гузашт.
Пас аз пирӯзӣ, Лопес ба хабарнигорон хабар дод, ки эҳтимол хатми корномаи варзишӣ мекунад: "Ман ҳоло намехоҳам дар бораи иштирок дар Бозиҳои олимпии Париж-2024 назари аниқ диҳам. Дар ҳоли ҳозир худро хушбахт ҳис мекунам. Фахр мекунам, ки беҳтарин дар ҷаҳон ҳастам ва таърихи гӯштини юнонию румиро аз сари нав навиштам. Солҳои зиёд дар майдон будам, бисёр натиҷаҳоро нав кардам. Акнун мехоҳам майдонро ба ҷавонон гузорам".
ПАРИЖ-2024
Паҳлавони кубагӣ пас аз пирӯзӣ дар Токио дар ягон мусобиқа ширкат накард ва эҳтимол буд ба Бозиҳои олимпии Париж роҳхат нагирад. Аммо варзишгар тариқи квота ба Бозиҳои олимпии Париж роҳ ёфт. Дар маросими ифтитоҳи Бозиҳои олимпӣ Михаин Лопес ва дзюдочӣ Идалис Ортиз парчамбардорони тими миллии кишварашон шуданд.
Дар Париж Лопеси солхӯрда ба касе раҳм накард. Тамоми ҳарифонро бо натиҷаи калон мағлуб намуд. Дар муҳорибаи ҳалкунанда муқобили Ясмани Фернандес аз Чили, ки аслан ҳамватанаш аст, ба осонӣ дастболо шуд. Паҳлавон Ясмани Фернандес, ки дар Олимпиадаи Париж медали нуқра гирифт, 9 сол шарики тамринии Лопес буд. Соли 2015 ин мард Кубаро тарк кард ва шаҳрвандии Чилиро гирифт.
Михаин бо ҳисоби 6:0 ғалабаи калон ба даст оварда, мақоми худро ҳамчун гӯштингири номдортарин дар таърих тасдиқ намуд. Пас аз пирӯзӣ мард зону зада, пойафзоли гӯштинии худро кашида, дар маркази татами гузошт. Бо ин ишораи рамзӣ ӯ равшан нишон дод, ки ба фаъолияти касбии худ абадан нуқта мегузорад.
Томоми толор ба хотири корномаи бемисли устураи гӯштин рост истода, каф мекӯфтанд. Ва ҳангоме ки варзишгар барои суҳбат бо хабарнигорон омода мешуд, президенти Куба ба ӯ занг зада, табрик мегуфт. Ин ҳангом ашк аз чашмони варзишгар ҷорӣ шуд ва бо садои гиряолуд барои ҳамешагӣ тарки майдон карданашро шарҳ медод:
“Меросе, ки ман мехоҳам барои ҳамаи ҷавононе, ки маро пайравӣ мекунанд, гузорам ин аст, ки ҳамеша барои он чизе, ки мехоҳанд ба даст оранд, мубориза баранд. Ман тарки майдон мекунам, то чеҳраҳои дигаре майдондорӣ кунанд. Касоне, ки ба ман пайравӣ карданду ҳаводорам буданд, аз сидқ ташаккур мегӯям. Майдони гӯштин мардпарвару муқаддас аст, бисёр шодам, ки аз ин ҷойи муқаддас сарбаландона хатми корнома мекунам”.
ОХИРСУХАН
Дар таърихи Бозиҳои олимпӣ Михаин ягона бохти худро дар Бозиҳои олимпии соли 2004 аз варзишгари рус Ҳасан Бароев гирифта буд. Дар Пекин ва дар Рио-де-Женейро Лопес ба гунае қасоси худро аз варзишгари рус гирифт ва ҳарду дафъа ҳам дар финал Ҳасан Бароевро бо ҳисоби 6:1 мағлуб намуд.
Соли 2023 падари Лопес даргузашт, марги наздиктарин аъзои оила барои ӯ гарон афтод. Дар маросими дафн ӯ ваъда дод, ки 5-умин нишони тиллои Бозиҳои олимпиро ба даст меорад ва ин пирӯзиро ба падараш мебахшад ва чунин ҳам кард.
Дар ҳоли ҳозир Михаин дар кишвари хеш мақоми каҳрамони миллиро дорад. Сокинони шаҳри Ҳеррадураи ягон чорабиниро бе иштироки ҳамватани номовари хеш ҷашн намегиранд. Анқариб ҳама деворҳои роҳравҳо ва ҳатто девори хонаи аксари мардуми Кӯбаро аксҳои Михаин Лопес зеб медиҳад, ки шарафи бузургтаре аз ин ба варзишгар насиб намегардад.
Яҳё МАҲМАДНАБИЕВ, “ҶТ”
КӮДАКӢ ВА ҶАВОНӢ
Михаин Лопес Нунез 20 августи соли 1982 дар шаҳри хурди Ҳеррадураи Куба, ки аз се тараф бо кӯҳҳо иҳота шудааст, дида ба дунё кушодааст. Бародари калонии ӯ Мишел муштзан буд ва инчунин дар Бозиҳои олимпӣ ширкат карда, соли 2004 медали биринҷӣ ба даст оварда буд. Михаин, ки ба гуфтаи модараш, аз хурдӣ хӯрданро дӯст медошт, ба ҳамин хотир ҷисмаш зуд рушд мекард. Дар аввал Лопес бештар ба бейсбол ва бокс таваҷҷуҳ дошт ва баъдан гӯштини юнонию румиро интихоб кард.
Пас аз чанд мағлубият дар солҳои 2000-ум Лопес усули тамрини худро дигар кард. Ӯ қуттии меваҳои вазнинро бардошта, то хаста шудан медавид. Ин омил ба кушода шудани роҳи нафас ва эҳсос накардани хастагӣ ҳангоми рақобатҳо ба ӯ кумак кард. Чунин тамринҳои сангин ба ӯ имкон дод, ки дар олами гӯштини юнонию румӣ рекордҳои нав гузорад.
ВОҚЕАИ НОХУШ
Дар синни 13-солагӣ дар ҳаёти писар воқеае рух дод, ки метавонист ояндаи варзишиашро ба боди фано диҳад. Ӯ дар ин синну сол пои худро шикаст ва падараш талаб кард, ки тамринро ба таври ҳамешагӣ бас кунаду дунболи пешаи дигар шавад. Аммо Михаин ба гапи падару модараш гӯш надод ва баъди шифо ёфтан, дар чемпионати гӯштингирони байни мактаббачагони Куба ғолиб омада, соҳиби нишони тилло гардид.
МАЙДОНҲОИ БУЗУРГ
Михаин дар синни 17-солагӣ ба дастаи мунтахаби Куба пайваст ва соли 2002 дар Чемпионати ҷаҳон дар Маскав ҷойи 13-умро гирифт. Аввалин муваффақияти бузург дар корномаи ҷавон медали тилло дар Бозиҳои Панамерика дар Санто Доминго буд, ки аз тулуи ситораи ҷадиде дар олами гӯштини юнонию румӣ дарак медод. Соли 2004, Лопес ба Олимпиадаи Афина-2004 роҳхат гирифт, аммо бе ҷоиза монд.
ЧЕМПИОНИ ПАНҶКАРАТАИ ОЛИМПӢ
Аз нимаи солҳои 2000-ум паҳлавони кубагӣ дар арсаи байналмилалӣ бартарӣ пайдо кард. Ӯ дар чемпионатҳои ҷаҳон ғолиб шуд, дар Пекин медали тилло гирифт ва дар Амрикои Лотинӣ бомуваффақият баромад кард. Михаин дар ин давра варзишгари осетинӣ Ҳасан Бароевро рақиби аслии худ меномид, чун танҳо Ҳасан тавониста буд, ки девҷуссаи кубагиро дар Бозиҳои олимпии Афина шикаст диҳад. Соли 2006 ба қафқозӣ дар финали қаҳрамонии ҷаҳон дар Гуанҷоуи Чин вохӯрданд, ки Михаин аввалин маротиба тавонист, рақиби сарсахташро мағлуб кунад.
Ӯ дар Бозиҳои олимпии Лондон низ олӣ баромад кард ва рақибонаш ҳатто муқобили ӯ як хол ҳам ба даст оварда наметавонистанд. Соли 2016 дар Бозиҳои олимпии Рио-де-Жанейро боз ба финал баромад. Қариб дар тамоми фаъолияти худ Лопес на танҳо бо рақибони ҳамвазнаш, инчунин бо паҳлавонони аз вазни хеш зиёд ҳам ғолиб меомад.
БОЗИҲОИ ОЛИМПИИ ТОКИО-2020
Маҳдудиятҳои ба вуҷудовардаи коронавирус дар аввали соли 2020 ба раванди тамрини варзишгар дар остонаи оғози Бозиҳои Токио таъсир расонд, ӯ ҳатто ба хулосае омад, ки аз гӯштини юнониву румӣ даст мекашад. Михаин яке аз сабабҳои эҳтимолии хатми корнома карданашро имкони фаъолият додан ба насли ҷавони паҳлавонон номид. Аммо ба замми хуб омода набудан ба Бозиҳои Олимпӣ Лопес боз ҳам тавонист соҳиби нишони тилло гардад. Ӯ дар даври ниҳоии олимпиадаи Токио бо ҳисоби бузурги 5:0 намояндаи Гурҷистон Якоб Коҷайро шикаст дод ва аз ҳисоби гузоштани рекорд ва медалҳои олимпӣ аз гӯштингири дастон Александр Карелин пеш гузашт.
Пас аз пирӯзӣ, Лопес ба хабарнигорон хабар дод, ки эҳтимол хатми корномаи варзишӣ мекунад: "Ман ҳоло намехоҳам дар бораи иштирок дар Бозиҳои олимпии Париж-2024 назари аниқ диҳам. Дар ҳоли ҳозир худро хушбахт ҳис мекунам. Фахр мекунам, ки беҳтарин дар ҷаҳон ҳастам ва таърихи гӯштини юнонию румиро аз сари нав навиштам. Солҳои зиёд дар майдон будам, бисёр натиҷаҳоро нав кардам. Акнун мехоҳам майдонро ба ҷавонон гузорам".
ПАРИЖ-2024
Паҳлавони кубагӣ пас аз пирӯзӣ дар Токио дар ягон мусобиқа ширкат накард ва эҳтимол буд ба Бозиҳои олимпии Париж роҳхат нагирад. Аммо варзишгар тариқи квота ба Бозиҳои олимпии Париж роҳ ёфт. Дар маросими ифтитоҳи Бозиҳои олимпӣ Михаин Лопес ва дзюдочӣ Идалис Ортиз парчамбардорони тими миллии кишварашон шуданд.
Дар Париж Лопеси солхӯрда ба касе раҳм накард. Тамоми ҳарифонро бо натиҷаи калон мағлуб намуд. Дар муҳорибаи ҳалкунанда муқобили Ясмани Фернандес аз Чили, ки аслан ҳамватанаш аст, ба осонӣ дастболо шуд. Паҳлавон Ясмани Фернандес, ки дар Олимпиадаи Париж медали нуқра гирифт, 9 сол шарики тамринии Лопес буд. Соли 2015 ин мард Кубаро тарк кард ва шаҳрвандии Чилиро гирифт.
Михаин бо ҳисоби 6:0 ғалабаи калон ба даст оварда, мақоми худро ҳамчун гӯштингири номдортарин дар таърих тасдиқ намуд. Пас аз пирӯзӣ мард зону зада, пойафзоли гӯштинии худро кашида, дар маркази татами гузошт. Бо ин ишораи рамзӣ ӯ равшан нишон дод, ки ба фаъолияти касбии худ абадан нуқта мегузорад.
Томоми толор ба хотири корномаи бемисли устураи гӯштин рост истода, каф мекӯфтанд. Ва ҳангоме ки варзишгар барои суҳбат бо хабарнигорон омода мешуд, президенти Куба ба ӯ занг зада, табрик мегуфт. Ин ҳангом ашк аз чашмони варзишгар ҷорӣ шуд ва бо садои гиряолуд барои ҳамешагӣ тарки майдон карданашро шарҳ медод:
“Меросе, ки ман мехоҳам барои ҳамаи ҷавононе, ки маро пайравӣ мекунанд, гузорам ин аст, ки ҳамеша барои он чизе, ки мехоҳанд ба даст оранд, мубориза баранд. Ман тарки майдон мекунам, то чеҳраҳои дигаре майдондорӣ кунанд. Касоне, ки ба ман пайравӣ карданду ҳаводорам буданд, аз сидқ ташаккур мегӯям. Майдони гӯштин мардпарвару муқаддас аст, бисёр шодам, ки аз ин ҷойи муқаддас сарбаландона хатми корнома мекунам”.
ОХИРСУХАН
Дар таърихи Бозиҳои олимпӣ Михаин ягона бохти худро дар Бозиҳои олимпии соли 2004 аз варзишгари рус Ҳасан Бароев гирифта буд. Дар Пекин ва дар Рио-де-Женейро Лопес ба гунае қасоси худро аз варзишгари рус гирифт ва ҳарду дафъа ҳам дар финал Ҳасан Бароевро бо ҳисоби 6:1 мағлуб намуд.
Соли 2023 падари Лопес даргузашт, марги наздиктарин аъзои оила барои ӯ гарон афтод. Дар маросими дафн ӯ ваъда дод, ки 5-умин нишони тиллои Бозиҳои олимпиро ба даст меорад ва ин пирӯзиро ба падараш мебахшад ва чунин ҳам кард.
Дар ҳоли ҳозир Михаин дар кишвари хеш мақоми каҳрамони миллиро дорад. Сокинони шаҳри Ҳеррадураи ягон чорабиниро бе иштироки ҳамватани номовари хеш ҷашн намегиранд. Анқариб ҳама деворҳои роҳравҳо ва ҳатто девори хонаи аксари мардуми Кӯбаро аксҳои Михаин Лопес зеб медиҳад, ки шарафи бузургтаре аз ин ба варзишгар насиб намегардад.
Яҳё МАҲМАДНАБИЕВ, “ҶТ”
Эзоҳи худро нависед