ҶОМЕА
Ҷумъа 17 Май 2024 10:46
- Да1, ҳамон афсонаи амаки Карима бигӯ.
- Он афсона не, Некрӯзҷон, ҳақиқат аст.
- Хайр, ҳамон «ҳақиқата» бигӯ.
- Амаки Карими Раҳим аз ҳамин Кӯлоб, механики бригадаи роҳсозон буд. Кӯдаки бисёр дошт. Бо ман дар роҳи Яхчипун кор мекард. Гурӯҳи тарконандаҳо як қисми девори бари роҳро тарконда, акнун ба булдозер навбати кор дода буданд, ки порахарсангҳои аз кӯҳ ба роҳ афтодаро тоза кунад. Амаки Карим аз пеши булдозер истода, ҳолати кӯҳпораи болои сар бударо наззора мекард, то ҳангоми ногаҳонӣ хато хӯрда лағжидани кӯҳпора ва ё харсанге дарҳол булдозерчиро огоҳ кунад.
Ногаҳон пораи калони кӯҳ гумбурос зада ғалтиду амаки Карим фурсати гурехтан наёфта, зери кӯҳпора монд. Мо ҳама аз тарс ақиб гурехтем. Пас, омада дидем, ки булдозерчӣ Саъдулло дохили кабина зиндаву аз акаи Карим дарак нест. Акаи Карим таги тудаи сангу шағал монда буд. Кӯрасангҳоро як сӯ тела дода, ҷасади беҷони ӯро ёфтем ва ба Кӯлоб, ба хонааш овардем. Вақте ки ӯро ба қабристон мебурдем, мо ҳама шаст нафаре, ки ҳамроҳи ӯ дар Яхчипун роҳ месохтем, қатори зану фарзандонаш ҳой-ҳой гиристем.
Акаи Карим марди боғайрате буд. Аз ҳеҷ як душворӣ намеҳаросид. Гармову сармо нагуфта, шабу рӯз дар Яхчипун истода, техникаи вайроншударо таъмир мекард. Мо - роҳсозон бе акаи Карим як қадам ҳам пеш рафта наметавонистем. Акаи Карим дар сохтмони роҳи Ваҳдат қаҳрамонона ҳалок шуд, писарам. Имрӯз бо роҳе, ки акаи Карим ҳамроҳи мо сохта буд, мошинҳои бисёре, мардуми бисёре ба Бадахшон рафта меоянд.
- Амаки Карим дигар зинда нашуд, да?
- Не, Некрӯзҷон, ӯ дигар зинда нашуд. Вале то вақте ки роҳи сохтааш ҳаст, номаш ҷовидона зинда мемонад.
- Ба ӯ ордени қаҳрамонӣ доданд, да?
- Орден? Медиҳанд, Некрӯзҷон. Медиҳанд. Орден ҳам кирои гап дорад?
Ин чандумин бор аст, ки писари хурдсоли Акрам - Некрӯз Акрамов аз падар хоҳиши ҳикояти ҳодисаи ба сари акаи Карими механики роҳсозон омадаро мекунад ва ин чандумин маротибест, ки бо шунидани хоҳиши додаракашон дигар фарзандон низ гирди падар ҳалқа зада, гӯшу ҳуш мешаванду ӯ аз ҷасорату мардонагии акаи Карим қисса мекунад. Ҳамин қадар медонад, ки дар охири нақл тори дилаш ларзида, овозаш ҳазин, қиёфааш маҳзун мешавад ва таъсири ҳикояташ ба фарзандон мегузарад. Инро ӯ аз қиёфаи ғамгину риққатбор ва баъди анҷоми ҳикоят лаҳзае чанд аз ҷо наҷунбида, ба сукут рафтани онҳо пай мебарад.
Ҳикоя ба охир мерасад. Хурдтаракон лаҳзае пас дохили хона ба ҳар сӯ давутоз карда, ба корҳои бачагонаи худ машғул мешаванд. Аз Яхчипун кайҳо берун рафтаанд. Вале ӯ худ ҳанӯз дар олами Яхчипун аст. Шахҳои баланди сар ба синаи осмон кашидаи бадвоҳима, манзараҳои марғуби нотакрори он пеши рӯ ба ҷилва меоянд. Пас хаёлаш то куҷоҳое, ки сайр накунад, дар як гӯшаи мардумаки чашмаш нақши роҳу болои он одамони камбинзону тоскулоҳпӯши дар ҷунбуҷул ва дар гӯшаш ғиреве чун ғиреви шери ба дом афтода дар тангнои дарёву ғуришу наъраи пурхашми булдозерҳост.
Боз он ду ҳодисаи мудҳиши ногаҳонӣ - канда шудани пораи калони кӯҳи сангин, ки оғози соли наваду ҳаштум се рӯз дар миён ҳарду ба вуқӯъ пайвастаанду охиринаш боиси талафоти ҷонӣ – аз миён бурдани механик - акаи Карим гардид, аҳёнан дар чашмаш зинда мешаванд.
Ӯ, Акрамҷон, ба ин мавзеи хушобу ҳавои танги байни ду шахкӯҳи баланди соҳили дарёи Панҷ, ки осмони танги баланду шабҳои пурасрори махуф ва номи гӯшнавозу дилнишини Яхчипун дошту бо вуҷуди наздик будан ба зодгоҳаш деҳаи Даштиҷум дар умри сараш онро боре ҳам пеш аз ин надида буд ва дар дасту дил аз санги роҳу кӯҳи сангини он захму озорҳо бардошта, азобҳо дид, аз чӣ сабабе якумрӣ меҳр баст. Ба ин сохтмони роҳ, кашидани таноби роҳе, ки Роҳи Ваҳдаташ мехонанд, боис шуд, кори роҳсозию пулсозиаш баҳона гардид. Тақдир будааст. Хати тақдир ӯро ба ин ҷойҳо - Шоҳону Яхчипун овард. Кор кардан дар сохтмони Роҳи Ваҳдатро аз рӯзи азал дар тақдираш навишта будаанд. Набошад, боиси ин қадар саргардонию аз ҷое ба ҷое кӯч бастанҳояш, хонабардуш буданҳояш чист? Дар Даштиҷум ҳамроҳи падару модар, дар ҳавлии падар зиндагӣ мекард, ба Шоҳон кӯчида рафт, ба Кӯлоб омад…
Ё шояд ба ҳамааш кор сабаб шуд? Кор, ҷойи кор тақдири ӯро муайян кард? Ҷое, ки кор асту майдони фарохи ҷавлон, корнома нишон додан ва баҳра бурдан аз натиҷаи кору инсонвор зиндагӣ кардан. Шояд барои инсони имрӯзаи саргардон ватане, ки мо мегӯему ин қадар азизаш мешумарем, ҳамин асту бас? Ё шояд воқеаву ҳодисаҳо аксаран тақдирсозанд, хати тақдир мекашанд?
Дар наздикии Анҷиров булдозер вақти роҳсозӣ хато хӯрда, ба ҷар рафт. Он вақт дар қитъаи дуюми роҳ – Шӯрообод-Анҷиров, ки идораи сохтмонии рақами 907-и ширкати «Средаздорстрой» бо маблағи иттифоқ месохт, кор мекарданд. Аз қазо сардори участка он рӯз ба кор наомада буд. Акрамов, ки вазифаи сарпрорабиро бар дӯш дошт, сару бар шуда, булдозери ҷаршударо баровард. Дид, ки болотар аз онҳо, дар роҳи навсохт сардори идораи роҳсозӣ Деҳқон Султонбеков назди мошинааш истодааст. Вай, аз афташ, амалиёти кашида баровардани булдозери ҷаршударо тамошо карда, ӯро бари ҷар назди булдозер дида будааст, ки ба наздаш хонда пурсид:
- Кист дар ин ҷо сардор?
Акрамов ба ину он тараф нигоҳ карда, сардори қитъаро надид ва маҷбур бори масъулиятро ба гардан гирифта, оҳиста «ман» гуфт.
- Шумо сарпрораб, - фаҳмонд Султонбеков. – Сардори қитъа куҷост?
Акрамов чизе ҷавоб надода, бо қиёфаи гунаҳкорона хомӯш меистод.
- Ҳай-ҳай, аҷаб коре! Ҳамин хел як ҳодисаи вазнин рӯй додаасту аз сардори қитъа дарак нест! - бо малолият норизоӣ кард Султонбеков ва ба Акрамов рӯ овард:
- Пагоҳ ба идора биёед!
Акрамҷон гумон дошт, ки пагоҳ сардори идораи роҳсозӣ ӯро ҷазо медиҳад. Вале вақте ки дар шаҳри Кӯлоб ба идора ҳозир шуд, фармони доир ба сардори қитъаи роҳсозӣ таъйин шуданаш бо имзои Султонбеков назди котибаи сардор тайёр буд.
Дар ду бригада шаст нафар коргари одию механизатор, сенздаҳ булдозер, аз ҷумла ду булдозери калонбели ҷопонӣ, ҳашт мошини боркашони “КРАЗ” ва ду экскаватор тобистону зимистон, гармову сармо нагуфта, бо сардории Акрамҷон Акрамов бетанаффус, якзайл кор мекарданд. Роҳ месохтанд. Роҳи калони паҳнбари ба меъёри стандарти байналмилалӣ мувофиқ, ки мардуми атрофу акнофи ин ҷо дар умри сараш надида буду ба он чун ба як муъҷизаи аср нигоҳ мекард.
Соли 1987 ба поён мерасид. Охири сол роҳи понздаҳкилометраи қитъа, ки аз миёни талу теппа ва бар-бари кӯҳу камар мегузашт, бо сифати баланд ба истифода дода шуд. Акнун садҳо автомобили хурду бузург дар ин роҳ бо суръати баланд ба сӯйи Даштиҷуму Кӯлоб равуо мекарданд. Аз файзу самараи ин қитъаи роҳи магистралии Кӯлоб-Қалъаи Хумб аввалин шуда сокинони маҳалоти ба он наздик бархурдор мешуданд.
Азобҳои роҳи душворгузари кӯтали Каҷбандон бо яксаду бист гардиши танги тангаш, ки мошин бе ду-се бор пешу қафо рафтан гашта наметавонист, хавфу хатар ва тарсу ларзи гузаштан аз Аҷинапули борик (Чёртовый мост) дар ин кӯтал сӯйи дигар монданд.
Панҷ соли умри ҷавонии Акрамҷон байни кӯҳу камар дар қитъаи роҳи Шӯрообод - Анҷиров гузашт. Ҷавони нармтабиати камгапу шармгин, то напурсӣ, гап намезад. Дағалӣ чист, намедонист. Дар ин муддат ӯ гармию сардӣ дид, нармию дуруштӣ дид, хислати одамон, коргарҳоро омӯхт. Ҷилави якта-нимта дуруштмуомилаҳо, муҳимтар аз ҳама, ҷилави аспи кори сохтмонро кашида, сахт ба даст гирифт. Бо ҳама забон ёфт, ёру бародар шуд. Иқлими сарду бераҳми Шӯроободу камару ҷарҳои бадвоҳимаи он бошанд, ӯро тарсонда наметавонистанд. Ӯ аз айёми кӯдакию наврасӣ бо онҳо шинос буд.
Дар панҷ сол дар дафтарчаи қайдҳои фаъолияти меҳнатии ӯ панҷ сабти нав - коргар, усто, прораб, сарпрораб ва сардори қитъаи роҳ пайдо шуд. Арсенали калони техникаи роҳсозӣ ба қитъаи Шоҳон-Яхчипун гузашт. Ин қитъа дар ҳамаи магистрали сохташаванда қитъаи душвортарин маҳсуб мешуд. Қабурғаи кӯҳи сангинро шикаста, роҳ кушодан лозим меомад. Агар дар қитъаи Шӯрообод-Анҷиров аз кори бригадаи тарконандаҳо камтар истифода баранд, дар қитъаи нав як қадам ҳам бе кори онҳо пеш рафта намешуд. Ба булдозерҳои пуриқтидор, экскаватору “КРАЗ”-ҳо, гурӯҳи калони коргарон танҳо баъди таркондани кӯҳ майдони кор фароҳам меомад. Бо ғайрат кор мекарданд. Вале суръати ҳаракат ба масофа ниҳоят суст буд. Ҳар ваҷаб роҳи ин қитъа бо сарфи маблағи калон ва қувваи калон кушода мешуд. Ҳамагӣ понздаҳ километр. Мувофиқи нақшаи аввала онро бояд дар панҷ сол сохта, соли 1992 ба истифода месупурданд. Яъне, соле ба ҳисоби миёна бояд се километр роҳ месохтанд, ки ҳар километри он меҳнату машаққати чандинмоҳаро талаб мекард. Техника, бахусус булдозерҳо ба зудӣ шикаста, аз кор мебаромаданд. Хавфи ҳар лаҳза канда шудани пораи кӯҳ ва якҷо бо техника зери он мондан роҳсозонро дақиқае ором намегузошт. Кор бисёр хатарнок. Дар ҳар соат рух додани чандин ҳодиса аз эҳтимол дур набуд. Сардори қитъа ва бригадирон ин хавфро лаҳзае ҳам наметавонистанд аз ёд бубаранд. Одамон ба кори душвор дар шароити вазнин одат мекарданд. Ҳавасмандӣ, албатта, нақши муассир дошт. Роҳсозон, бахусус булдозерчиён маоши калон мегирифтанд. Моҳонаи ҳар кадоме аз онҳо аз ҷамъи маоши яксолаи сохтмончии одии шаҳр кам набуд. Ин омили асосӣ ҳисоб меёфт. Вале он азми ҷазм, ҳамаи он руҳбаландиеро, ки роҳсозонро фаро гирифта буд, ба маоши калони онҳо алоқаманд донистан чандон дуруст намеомад. Кадомин як қувваи ҷаззоб ва таҳриккунандаи дигаре вуҷуд дошт, ки онро бо нерӯи пул қиёс карда намешуд.
1 Да - дар лаҳҷаи Даштиҷум ба маънои падар.
2 Ма – модар.ӯ Давом дорад
Неъматулло ХУДОЙБАХШ
- Он афсона не, Некрӯзҷон, ҳақиқат аст.
- Хайр, ҳамон «ҳақиқата» бигӯ.
- Амаки Карими Раҳим аз ҳамин Кӯлоб, механики бригадаи роҳсозон буд. Кӯдаки бисёр дошт. Бо ман дар роҳи Яхчипун кор мекард. Гурӯҳи тарконандаҳо як қисми девори бари роҳро тарконда, акнун ба булдозер навбати кор дода буданд, ки порахарсангҳои аз кӯҳ ба роҳ афтодаро тоза кунад. Амаки Карим аз пеши булдозер истода, ҳолати кӯҳпораи болои сар бударо наззора мекард, то ҳангоми ногаҳонӣ хато хӯрда лағжидани кӯҳпора ва ё харсанге дарҳол булдозерчиро огоҳ кунад.
Ногаҳон пораи калони кӯҳ гумбурос зада ғалтиду амаки Карим фурсати гурехтан наёфта, зери кӯҳпора монд. Мо ҳама аз тарс ақиб гурехтем. Пас, омада дидем, ки булдозерчӣ Саъдулло дохили кабина зиндаву аз акаи Карим дарак нест. Акаи Карим таги тудаи сангу шағал монда буд. Кӯрасангҳоро як сӯ тела дода, ҷасади беҷони ӯро ёфтем ва ба Кӯлоб, ба хонааш овардем. Вақте ки ӯро ба қабристон мебурдем, мо ҳама шаст нафаре, ки ҳамроҳи ӯ дар Яхчипун роҳ месохтем, қатори зану фарзандонаш ҳой-ҳой гиристем.
Акаи Карим марди боғайрате буд. Аз ҳеҷ як душворӣ намеҳаросид. Гармову сармо нагуфта, шабу рӯз дар Яхчипун истода, техникаи вайроншударо таъмир мекард. Мо - роҳсозон бе акаи Карим як қадам ҳам пеш рафта наметавонистем. Акаи Карим дар сохтмони роҳи Ваҳдат қаҳрамонона ҳалок шуд, писарам. Имрӯз бо роҳе, ки акаи Карим ҳамроҳи мо сохта буд, мошинҳои бисёре, мардуми бисёре ба Бадахшон рафта меоянд.
- Амаки Карим дигар зинда нашуд, да?
- Не, Некрӯзҷон, ӯ дигар зинда нашуд. Вале то вақте ки роҳи сохтааш ҳаст, номаш ҷовидона зинда мемонад.
- Ба ӯ ордени қаҳрамонӣ доданд, да?
- Орден? Медиҳанд, Некрӯзҷон. Медиҳанд. Орден ҳам кирои гап дорад?
Ин чандумин бор аст, ки писари хурдсоли Акрам - Некрӯз Акрамов аз падар хоҳиши ҳикояти ҳодисаи ба сари акаи Карими механики роҳсозон омадаро мекунад ва ин чандумин маротибест, ки бо шунидани хоҳиши додаракашон дигар фарзандон низ гирди падар ҳалқа зада, гӯшу ҳуш мешаванду ӯ аз ҷасорату мардонагии акаи Карим қисса мекунад. Ҳамин қадар медонад, ки дар охири нақл тори дилаш ларзида, овозаш ҳазин, қиёфааш маҳзун мешавад ва таъсири ҳикояташ ба фарзандон мегузарад. Инро ӯ аз қиёфаи ғамгину риққатбор ва баъди анҷоми ҳикоят лаҳзае чанд аз ҷо наҷунбида, ба сукут рафтани онҳо пай мебарад.
Ҳикоя ба охир мерасад. Хурдтаракон лаҳзае пас дохили хона ба ҳар сӯ давутоз карда, ба корҳои бачагонаи худ машғул мешаванд. Аз Яхчипун кайҳо берун рафтаанд. Вале ӯ худ ҳанӯз дар олами Яхчипун аст. Шахҳои баланди сар ба синаи осмон кашидаи бадвоҳима, манзараҳои марғуби нотакрори он пеши рӯ ба ҷилва меоянд. Пас хаёлаш то куҷоҳое, ки сайр накунад, дар як гӯшаи мардумаки чашмаш нақши роҳу болои он одамони камбинзону тоскулоҳпӯши дар ҷунбуҷул ва дар гӯшаш ғиреве чун ғиреви шери ба дом афтода дар тангнои дарёву ғуришу наъраи пурхашми булдозерҳост.
Боз он ду ҳодисаи мудҳиши ногаҳонӣ - канда шудани пораи калони кӯҳи сангин, ки оғози соли наваду ҳаштум се рӯз дар миён ҳарду ба вуқӯъ пайвастаанду охиринаш боиси талафоти ҷонӣ – аз миён бурдани механик - акаи Карим гардид, аҳёнан дар чашмаш зинда мешаванд.
Ӯ, Акрамҷон, ба ин мавзеи хушобу ҳавои танги байни ду шахкӯҳи баланди соҳили дарёи Панҷ, ки осмони танги баланду шабҳои пурасрори махуф ва номи гӯшнавозу дилнишини Яхчипун дошту бо вуҷуди наздик будан ба зодгоҳаш деҳаи Даштиҷум дар умри сараш онро боре ҳам пеш аз ин надида буд ва дар дасту дил аз санги роҳу кӯҳи сангини он захму озорҳо бардошта, азобҳо дид, аз чӣ сабабе якумрӣ меҳр баст. Ба ин сохтмони роҳ, кашидани таноби роҳе, ки Роҳи Ваҳдаташ мехонанд, боис шуд, кори роҳсозию пулсозиаш баҳона гардид. Тақдир будааст. Хати тақдир ӯро ба ин ҷойҳо - Шоҳону Яхчипун овард. Кор кардан дар сохтмони Роҳи Ваҳдатро аз рӯзи азал дар тақдираш навишта будаанд. Набошад, боиси ин қадар саргардонию аз ҷое ба ҷое кӯч бастанҳояш, хонабардуш буданҳояш чист? Дар Даштиҷум ҳамроҳи падару модар, дар ҳавлии падар зиндагӣ мекард, ба Шоҳон кӯчида рафт, ба Кӯлоб омад…
Ё шояд ба ҳамааш кор сабаб шуд? Кор, ҷойи кор тақдири ӯро муайян кард? Ҷое, ки кор асту майдони фарохи ҷавлон, корнома нишон додан ва баҳра бурдан аз натиҷаи кору инсонвор зиндагӣ кардан. Шояд барои инсони имрӯзаи саргардон ватане, ки мо мегӯему ин қадар азизаш мешумарем, ҳамин асту бас? Ё шояд воқеаву ҳодисаҳо аксаран тақдирсозанд, хати тақдир мекашанд?
Дар наздикии Анҷиров булдозер вақти роҳсозӣ хато хӯрда, ба ҷар рафт. Он вақт дар қитъаи дуюми роҳ – Шӯрообод-Анҷиров, ки идораи сохтмонии рақами 907-и ширкати «Средаздорстрой» бо маблағи иттифоқ месохт, кор мекарданд. Аз қазо сардори участка он рӯз ба кор наомада буд. Акрамов, ки вазифаи сарпрорабиро бар дӯш дошт, сару бар шуда, булдозери ҷаршударо баровард. Дид, ки болотар аз онҳо, дар роҳи навсохт сардори идораи роҳсозӣ Деҳқон Султонбеков назди мошинааш истодааст. Вай, аз афташ, амалиёти кашида баровардани булдозери ҷаршударо тамошо карда, ӯро бари ҷар назди булдозер дида будааст, ки ба наздаш хонда пурсид:
- Кист дар ин ҷо сардор?
Акрамов ба ину он тараф нигоҳ карда, сардори қитъаро надид ва маҷбур бори масъулиятро ба гардан гирифта, оҳиста «ман» гуфт.
- Шумо сарпрораб, - фаҳмонд Султонбеков. – Сардори қитъа куҷост?
Акрамов чизе ҷавоб надода, бо қиёфаи гунаҳкорона хомӯш меистод.
- Ҳай-ҳай, аҷаб коре! Ҳамин хел як ҳодисаи вазнин рӯй додаасту аз сардори қитъа дарак нест! - бо малолият норизоӣ кард Султонбеков ва ба Акрамов рӯ овард:
- Пагоҳ ба идора биёед!
Акрамҷон гумон дошт, ки пагоҳ сардори идораи роҳсозӣ ӯро ҷазо медиҳад. Вале вақте ки дар шаҳри Кӯлоб ба идора ҳозир шуд, фармони доир ба сардори қитъаи роҳсозӣ таъйин шуданаш бо имзои Султонбеков назди котибаи сардор тайёр буд.
Дар ду бригада шаст нафар коргари одию механизатор, сенздаҳ булдозер, аз ҷумла ду булдозери калонбели ҷопонӣ, ҳашт мошини боркашони “КРАЗ” ва ду экскаватор тобистону зимистон, гармову сармо нагуфта, бо сардории Акрамҷон Акрамов бетанаффус, якзайл кор мекарданд. Роҳ месохтанд. Роҳи калони паҳнбари ба меъёри стандарти байналмилалӣ мувофиқ, ки мардуми атрофу акнофи ин ҷо дар умри сараш надида буду ба он чун ба як муъҷизаи аср нигоҳ мекард.
Соли 1987 ба поён мерасид. Охири сол роҳи понздаҳкилометраи қитъа, ки аз миёни талу теппа ва бар-бари кӯҳу камар мегузашт, бо сифати баланд ба истифода дода шуд. Акнун садҳо автомобили хурду бузург дар ин роҳ бо суръати баланд ба сӯйи Даштиҷуму Кӯлоб равуо мекарданд. Аз файзу самараи ин қитъаи роҳи магистралии Кӯлоб-Қалъаи Хумб аввалин шуда сокинони маҳалоти ба он наздик бархурдор мешуданд.
Азобҳои роҳи душворгузари кӯтали Каҷбандон бо яксаду бист гардиши танги тангаш, ки мошин бе ду-се бор пешу қафо рафтан гашта наметавонист, хавфу хатар ва тарсу ларзи гузаштан аз Аҷинапули борик (Чёртовый мост) дар ин кӯтал сӯйи дигар монданд.
Панҷ соли умри ҷавонии Акрамҷон байни кӯҳу камар дар қитъаи роҳи Шӯрообод - Анҷиров гузашт. Ҷавони нармтабиати камгапу шармгин, то напурсӣ, гап намезад. Дағалӣ чист, намедонист. Дар ин муддат ӯ гармию сардӣ дид, нармию дуруштӣ дид, хислати одамон, коргарҳоро омӯхт. Ҷилави якта-нимта дуруштмуомилаҳо, муҳимтар аз ҳама, ҷилави аспи кори сохтмонро кашида, сахт ба даст гирифт. Бо ҳама забон ёфт, ёру бародар шуд. Иқлими сарду бераҳми Шӯроободу камару ҷарҳои бадвоҳимаи он бошанд, ӯро тарсонда наметавонистанд. Ӯ аз айёми кӯдакию наврасӣ бо онҳо шинос буд.
Дар панҷ сол дар дафтарчаи қайдҳои фаъолияти меҳнатии ӯ панҷ сабти нав - коргар, усто, прораб, сарпрораб ва сардори қитъаи роҳ пайдо шуд. Арсенали калони техникаи роҳсозӣ ба қитъаи Шоҳон-Яхчипун гузашт. Ин қитъа дар ҳамаи магистрали сохташаванда қитъаи душвортарин маҳсуб мешуд. Қабурғаи кӯҳи сангинро шикаста, роҳ кушодан лозим меомад. Агар дар қитъаи Шӯрообод-Анҷиров аз кори бригадаи тарконандаҳо камтар истифода баранд, дар қитъаи нав як қадам ҳам бе кори онҳо пеш рафта намешуд. Ба булдозерҳои пуриқтидор, экскаватору “КРАЗ”-ҳо, гурӯҳи калони коргарон танҳо баъди таркондани кӯҳ майдони кор фароҳам меомад. Бо ғайрат кор мекарданд. Вале суръати ҳаракат ба масофа ниҳоят суст буд. Ҳар ваҷаб роҳи ин қитъа бо сарфи маблағи калон ва қувваи калон кушода мешуд. Ҳамагӣ понздаҳ километр. Мувофиқи нақшаи аввала онро бояд дар панҷ сол сохта, соли 1992 ба истифода месупурданд. Яъне, соле ба ҳисоби миёна бояд се километр роҳ месохтанд, ки ҳар километри он меҳнату машаққати чандинмоҳаро талаб мекард. Техника, бахусус булдозерҳо ба зудӣ шикаста, аз кор мебаромаданд. Хавфи ҳар лаҳза канда шудани пораи кӯҳ ва якҷо бо техника зери он мондан роҳсозонро дақиқае ором намегузошт. Кор бисёр хатарнок. Дар ҳар соат рух додани чандин ҳодиса аз эҳтимол дур набуд. Сардори қитъа ва бригадирон ин хавфро лаҳзае ҳам наметавонистанд аз ёд бубаранд. Одамон ба кори душвор дар шароити вазнин одат мекарданд. Ҳавасмандӣ, албатта, нақши муассир дошт. Роҳсозон, бахусус булдозерчиён маоши калон мегирифтанд. Моҳонаи ҳар кадоме аз онҳо аз ҷамъи маоши яксолаи сохтмончии одии шаҳр кам набуд. Ин омили асосӣ ҳисоб меёфт. Вале он азми ҷазм, ҳамаи он руҳбаландиеро, ки роҳсозонро фаро гирифта буд, ба маоши калони онҳо алоқаманд донистан чандон дуруст намеомад. Кадомин як қувваи ҷаззоб ва таҳриккунандаи дигаре вуҷуд дошт, ки онро бо нерӯи пул қиёс карда намешуд.
1 Да - дар лаҳҷаи Даштиҷум ба маънои падар.
2 Ма – модар.ӯ Давом дорад
Неъматулло ХУДОЙБАХШ
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед