СИЁСАТ
Якшанбе 12 Май 2024 05:40
Ҳақиқатпарвар, ҷасур, сиёсатмадори варзида ва ватандӯст. Ин хислатҳои Рафиқа Мусова, Корманди шоистаи илм ва техника, Раиси ассотсиатсияаи энергетикҳо, собиқ вазири меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон аст. Рафиқа Мусоева сиёсатмадори варзида байни занон дар Тоҷикистон буда, кору фаъолияти ӯ намунаи ибрат барои ҷавонони кишвар аст. Суҳбате доштем бо ин зани ҷасур ва ватандӯст, ки фишурдаашро пешкаши шумо мегардонем.
- Тавре медонем, Шумо муҳандиси соҳаи энергетика мебошед, аммо дар сиёсат мавқеи намоён доред. Дар ин ҷо кадом омилҳо нақш бозиданд?
- Ман факултаи энергетикии Донишгоҳи политехникиро бо дипломи аъло хамт намудам, аз ҳамин хотир, маро дарҳол ба шӯъбаи аспирантура тавсия доданд, гарчанде мехостам ба соҳаи истеҳсолот рӯ оварам, чун маҳз барои ҳамин ихтисоси муҳандисиро интихоб карда будам. Кори илмиамро низ ҳамчун номзади илмҳои техникӣ ҳимоя кардам. Аслан, ман роҳи сиёсатро барои худ интихоб накарда будам. Аз куҷо ин пайдо шуд? Шояд аз ҳисоби мавқеъи фаъол доштан дар зиндагӣ бошад. Медонед, аз кӯдакӣ ман чӣ хел будам? Хеле фаъол, озодихоҳ ва шахсе, ки мекӯшид мушкилиҳоро худаш бартараф намояд. Доимо дар ҳама кор кӯшиш мекардам аввал бошам, дар мактаб баҳои хуб гирам, масъалаҳое, ки омӯзгорон дар дарсҳо медоданд, аз ҳама пеш ҳал мекардам ва коре мекардам, ки шавқовар ва арзанда бошад. Ҳам ба фанҳои дақиқ ва ҳам гуманитарӣ шавқ доштам.
Доим мехостам ба шахсони гирду атрофам некӣ кунам, хурсандӣ, хушбахтӣ оварам, то ин ки онҳо аз ман ҳамеша розӣ бошанд. Мутолиаро хеле дӯст медоштам, ҳатто муаллимаамон гуфта буд, то ман баъди хатми мактаб ба Донишгоҳи адабиёти Маскав (Московский литературный институт) дохил шавам. Як вақт дипломат шудан мехостам, чунин орзуҳо низ доштам. Рушд кардан, маълумоти хуб гирифтан, фаҳмишу дарки ҳама чиз ва дар баробари ин, бо баҳои аъло хондан ва дар ҳама самт яке аз аввалинхо будан - хислатам буд.
Шавқу рағбати зиёд ба мутолиа маро бо эҷодиёти “Битва в пути” шинос кард, он ки оиди сохтмони Нерӯгоҳи барқии обии “Саяно Шушенская” буд. Он замон дар Тоҷикистон сохтмони НБО-и “Норак” оғоз шуда буд. Маҳз ҳамин барои интихоби ниҳоии касби ман таъсир гузошт. Мақсад гузоштам, ки энергетик мешавам. Яъне, он давра рушди давлат худ имконият медод, то хонандагони мактаб дар ҳамон соҳаҳое, ки талабот зиёд аст, мавқеи худро пайдо кунанд. Ман фарзанди замони худ будам, дар замоне, ки бисёриҳо онро “замони эҳёи халқи тоҷик” меномиданд, зиндагӣ мекардам гӯям ҳам, шояд хато накунам.
Оила, муҳит маро тарбия кард. Шояд ҳамин омилҳо барои дар сиёсат низ муваффақ шуданам нақш дошта бошанд.
- Оё волидон интизор доштанд, ки фарзандашон бо вуҷуди аз ҷинси зан будан, дар чанд самт, ҳатто дар зинаҳои роҳбарӣ рушд ёбад? Умуман, нақши онҳо дар ҳаёту фаъолияти Шумо то кадом андоза муассир буд?
- Пеш аз ҳама, онҳо умед доштанд ки ман одами хуб ва шаҳрванди арзандаи Ватани худ мешавам. Инчунин дар ёд дорам, ки падарам доим мегуфт, ки мехоҳад маро дар ҷабҳаи илм бинад. Баъди хатми донишгоҳ хоҳиш кардам маро ба заводи алюминӣ равон кунанд, аммо ректорати донишгоҳ барои аспирантура тавсия доданд. Баъдтар аз Кумитаи марказии ҳизб пешниҳод шуд, то ман дар мактаби олии ҳизбӣ дар Маскав таҳсиламро идома диҳам. Назди падарам рафта маслиҳат пурсидам. Медонед, падарам ба ман чӣ гуфт? “Духтарам, ту шахси эҷодкор ҳастӣ, бисёр мехоҳам дар ҷодаи илм муваффақ гардӣ. Ту, аллакай ба аспирантура дохил шудӣ, яъне бояд таҳсилро тамом карда, кори илмиатро ҳимоя кунӣ. Ҳар коре мекунӣ, кӯшиш кун то охир расонӣ. Агар дар насибат бошад, боз ба сиёсат ворид мешавӣ, аммо аллакай бо таҷрибаи бою ғанӣ”. Ин васиятест, ки падарам ба ман дода буд. Барои ҳамин, дар зиндагиам ягон кори оғозкардаамро дар нисфи роҳ намемонам, кӯшиш мекунам бомасъулият ба охир расонам.
Ҳамин тавр шуд, ки тақдир пас аз ҳимояи рисолаи илмӣ маро дар ҳақиқат ба кори ҳизбӣ овард ва баъдан дар солҳои 90-ум, ки давраҳои мушкилтарин барои кишварамон буд, дар сиёсат дар бари шахсоне, ки ояндаи давлатро ҳал мекарданд, мондам. Хушбахтам, ки дар тими Эмомалӣ Раҳмон кор кардам, ман ин шахсро аз аввал барои худ идеал интихоб карда будам. Тими Президент ба ман имкон дод, то дар бозсозии Тоҷикистони нав иштирок кунам.
- Таври маъмул, бахусус занон замони дар ҷавонӣ майл кардан ба сиёсат ба насиҳатгару маслиҳатгар ниёз доранд. Ҳангоми ворид шудан ба сиёсат кӣ маслиҳатгару насиҳатгари Шумо буд?
- Ман дар зиндагӣ омӯзгорони хубе доштам. Волидонам, бобою бибиам ва умуман аҳли оилаамон бароям намунаи ибрат буданд. Онҳо маро бо сухан не, бо рафторашон тарбия мекарданд. Зиндагӣ ва кору фаъолияти онҳо барои ман дарси ибрат буд. Бобоям, Яҳё Олимӣ, муаллим буд ва дар соли 1929 ӯро ба минтақаи Ғарм барои маҳви бесаводӣ ба кор равон карда буданд. Аммо ҳамин тавр шуд, ки дар охирон ҳамлаи босмачиҳои Фузайл Махсум ба Ғарм, бобоям дар қатори чанд нафар намояндагони зиёӣ бераҳмона кушта шуд. Баъди марги бобоям бибиам бо шаш фарзанд танҳо монд ва ҳамаи онҳоро соҳибмаълумот кард. Зиндагӣ кардан дар ҳамсоягии шахсони бузург, доштани муаллимони беҳтарин дар мактабу донишгоҳ ва мутолиаи китобҳои гуногун таъсир гузоштанд, то ман ба чунин муваффақиятҳо ноил гардам.
- Аз давраи фаъолият дар зинаи роҳбарӣ, масалан дар парлумон, Вазорати меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолӣ, МД “Душанбе – Плаза” чӣ таассуротҳои хубу баде доред?
- Ҳамаи чизи хубу баде дорем, ин саҳифаи зиндагии мо аст. Аммо дар такя ба солҳову хотироти гузашта бештар таассуротҳои хубро дар ёд дорам. Дар зиндагиам ҳатто мушкилиҳо низ бароям ҷолиб буд. Ҳар қадаре, мушкилӣ зиёд буд, ҳамон қадар бароям кору фаъолиятам шавқовар менамуд. Бовар мекунед, он солҳо аз ҳама солҳои душвортарин, аммо созанда буданд. Он замон мо давлати мустақилро месохтем, ки фикр мекунам аз ин муҳимтару беҳтар коре набуд. Хушбахтам, ки яке аз аъзои гурӯҳи корие, ки лоихае Конститутсияи навро менавиштанд, будам. Ёд дорам, соли 1992, ки раиси Кумитаи сохтори давлатии парламенти кишвар будам, Роҳбари давлат супориш доданд, то пешниҳоди омода намудани лоиҳаи нави Конститутсияи кишварро тайёр кунам. Ва аллакай соли 1993 дар иҷлосияи навбатӣ Комиссияи нави конститутсионӣ оиди омоданамоии лоиҳаи нави Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ шуд ва раиси ин комиссия худи Роҳбари давлатамон Эмомалӣ Раҳмон интихоб шуданд. Баъдан гурӯҳи корӣ дар ҳайати 11 нафар: Шавкат Исмоилов, Маҳмадназар Салихов, Халифабобо Ҳамидов, Зариф Алиев, Рашид Раҳимов, Тоҷиниссо Азизова, Сафаралӣ Раҷабов, Шарофиддин Рустамов, Сабзаалӣ Раҳмонов ва ман бо роҳбарии Абдулмаҷид Достиев будем, ки масъулияти зиёд, яъне омода намудани матни лоиҳаи Конститутсияро ба зимма доштем.
Умуман давраи фаъолият дар Парлумони кишвар аз соли 1990 то 2000 аввал дар Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон даъвати 12 ва сипас дар ҳайати Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон даъвати 1-умро хеле муҳим мешуморам. Маҳз ҳамон вақт маълумоти дуюм-ҳуқуқшиносиро, ки барои кори қонунгузорӣ зарур буд, гирифтам. Маҳз дар ҳамин давра муҳимтарин ислоҳоти сиёсӣ ва конститутсионии кишвар ба амал омад, ки дар ҳар кадоме аз онҳо иштирок кардам. Ин давра бароям мактаби беназири ҳаёт буда, барои рушди банда ҳамчун сиёсатмадор ва шаҳрванди Тоҷикистони мустақил замина гузошт.
Баъдан, ба ҳайси вазир ба Вазорати меҳнат ва хифзи иҷтимоӣ ба кор таъин шудам. Ин як давраи оғози ислоҳот ва дигаргуниҳои иқтисодӣ дар кишвар ва вазорате, ки ман бояд роҳбарӣ мекардам, ба муҳимтарин ислоҳоти соҳаи иҷтимоӣ супорида шуда буд. Масъалаи танзими шуғли аҳолӣ, ислоҳоти масъалаҳои меҳнат, системаи таҳсилоти касбӣ ва ҳалли нафақа буд. Душвориҳои зиёд доштем, аммо кӯшиш кардам вазифаи дар пешам гузоштаро бо масъулияти баланд иҷро намоям.
- Назаратон нисбати ҷавонсозии кадрҳои роҳбарикунанда чӣ гуна аст? Барои рушди соҳаҳо кадоме афзалтар: ҷавони корнаозмуда ё нафари таҷрибадор?
- Мегӯянд, “Агар ҷавонӣ медонист ва агар пирӣ метавонист...” Ҷавонӣ бисёр чизҳоро метавонад, аммо бисёр чизҳоро намедонад. Пирӣ бошад, бисёр чизҳоро медонад, аммо наметавонад. Барои ҳамин ҳар як давраи зиндагии инсон туҳфаи Худованд аст ва онро бояд самаранок истифода бурд. Дар ҷавонӣ ба чунин муваффақиятҳо ноил гардидам, ки шояд имрӯз наметавонистам чунин корҳоро анҷом диҳам. Чунки он замон ман ҷавон будам ва барои ба пеш рафтан ҳаракат мекардам. Бисёре аз он чизҳое, ки баъдтар дар зиндагӣ ба кор бурдам, дар солҳои ҷавонии ман ташаккул ёфтаанд, таҳкурсии ман донишест, ки дар солҳои ҷавониам гирифта будам. Аз ин рӯ, имрӯз ҷавонони имрӯза бояд вақтро самаранок истифода карда, таҳкурсии ҳаёти худро созанд, то ояндаашон дурахшон гардад. Дар зиндагӣ ҳар чиз ҷои худро дорад. Ҷавонӣ бояд бошад, аммо дар бараш ҳатман ҳикмат низ бошад, ки дар мавридҳои зарурӣ маслиҳат диҳад.
- Кадом нашрияҳоро мутолиа мекунед ва то чӣ андоза матлаби онҳо масъалаю мушкилиҳо ва дастовардҳои Тоҷикистонро инъикос мекунанд?
- Мутаассифона, имрӯз мо мушкилиҳое дорем, ки масъаларо ба хонанда дуруст расонида наметавонем. Ростӣ, ман пештар намехостам зиёд бо журналистон суҳбат кунам. Боре аз ман мусоҳиба гирифтанду далелҳоро куллан ба тарзи дигар нишон доданд. Ин ҳодиса дар аввали солхои 90-ум буд, ман инро то ҳол дар хотир дорам. Мутаассифона, навиштаҳо бисёранд, аммо нишонрас нестанд. Ҳар як матлаби журналистӣ бояд ба хонанда таъсирбахш бошад ва афкорро ба вуҷуд орад. Инчунин, вақте танқид мекунӣ, бояд роҳи ҳаллашро ҳам нишон диҳӣ. Журналист бояд ба касби хеш содиқ бошад ва ҳақиқатгӯ бошад.
- Ташаккур барои суҳбати самимӣ.
- Саломат бошед.
Мусоҳиб
Рухшона ҲАКИМОВА, “ҶТ”
- Тавре медонем, Шумо муҳандиси соҳаи энергетика мебошед, аммо дар сиёсат мавқеи намоён доред. Дар ин ҷо кадом омилҳо нақш бозиданд?
- Ман факултаи энергетикии Донишгоҳи политехникиро бо дипломи аъло хамт намудам, аз ҳамин хотир, маро дарҳол ба шӯъбаи аспирантура тавсия доданд, гарчанде мехостам ба соҳаи истеҳсолот рӯ оварам, чун маҳз барои ҳамин ихтисоси муҳандисиро интихоб карда будам. Кори илмиамро низ ҳамчун номзади илмҳои техникӣ ҳимоя кардам. Аслан, ман роҳи сиёсатро барои худ интихоб накарда будам. Аз куҷо ин пайдо шуд? Шояд аз ҳисоби мавқеъи фаъол доштан дар зиндагӣ бошад. Медонед, аз кӯдакӣ ман чӣ хел будам? Хеле фаъол, озодихоҳ ва шахсе, ки мекӯшид мушкилиҳоро худаш бартараф намояд. Доимо дар ҳама кор кӯшиш мекардам аввал бошам, дар мактаб баҳои хуб гирам, масъалаҳое, ки омӯзгорон дар дарсҳо медоданд, аз ҳама пеш ҳал мекардам ва коре мекардам, ки шавқовар ва арзанда бошад. Ҳам ба фанҳои дақиқ ва ҳам гуманитарӣ шавқ доштам.
Доим мехостам ба шахсони гирду атрофам некӣ кунам, хурсандӣ, хушбахтӣ оварам, то ин ки онҳо аз ман ҳамеша розӣ бошанд. Мутолиаро хеле дӯст медоштам, ҳатто муаллимаамон гуфта буд, то ман баъди хатми мактаб ба Донишгоҳи адабиёти Маскав (Московский литературный институт) дохил шавам. Як вақт дипломат шудан мехостам, чунин орзуҳо низ доштам. Рушд кардан, маълумоти хуб гирифтан, фаҳмишу дарки ҳама чиз ва дар баробари ин, бо баҳои аъло хондан ва дар ҳама самт яке аз аввалинхо будан - хислатам буд.
Шавқу рағбати зиёд ба мутолиа маро бо эҷодиёти “Битва в пути” шинос кард, он ки оиди сохтмони Нерӯгоҳи барқии обии “Саяно Шушенская” буд. Он замон дар Тоҷикистон сохтмони НБО-и “Норак” оғоз шуда буд. Маҳз ҳамин барои интихоби ниҳоии касби ман таъсир гузошт. Мақсад гузоштам, ки энергетик мешавам. Яъне, он давра рушди давлат худ имконият медод, то хонандагони мактаб дар ҳамон соҳаҳое, ки талабот зиёд аст, мавқеи худро пайдо кунанд. Ман фарзанди замони худ будам, дар замоне, ки бисёриҳо онро “замони эҳёи халқи тоҷик” меномиданд, зиндагӣ мекардам гӯям ҳам, шояд хато накунам.
Оила, муҳит маро тарбия кард. Шояд ҳамин омилҳо барои дар сиёсат низ муваффақ шуданам нақш дошта бошанд.
- Оё волидон интизор доштанд, ки фарзандашон бо вуҷуди аз ҷинси зан будан, дар чанд самт, ҳатто дар зинаҳои роҳбарӣ рушд ёбад? Умуман, нақши онҳо дар ҳаёту фаъолияти Шумо то кадом андоза муассир буд?
- Пеш аз ҳама, онҳо умед доштанд ки ман одами хуб ва шаҳрванди арзандаи Ватани худ мешавам. Инчунин дар ёд дорам, ки падарам доим мегуфт, ки мехоҳад маро дар ҷабҳаи илм бинад. Баъди хатми донишгоҳ хоҳиш кардам маро ба заводи алюминӣ равон кунанд, аммо ректорати донишгоҳ барои аспирантура тавсия доданд. Баъдтар аз Кумитаи марказии ҳизб пешниҳод шуд, то ман дар мактаби олии ҳизбӣ дар Маскав таҳсиламро идома диҳам. Назди падарам рафта маслиҳат пурсидам. Медонед, падарам ба ман чӣ гуфт? “Духтарам, ту шахси эҷодкор ҳастӣ, бисёр мехоҳам дар ҷодаи илм муваффақ гардӣ. Ту, аллакай ба аспирантура дохил шудӣ, яъне бояд таҳсилро тамом карда, кори илмиатро ҳимоя кунӣ. Ҳар коре мекунӣ, кӯшиш кун то охир расонӣ. Агар дар насибат бошад, боз ба сиёсат ворид мешавӣ, аммо аллакай бо таҷрибаи бою ғанӣ”. Ин васиятест, ки падарам ба ман дода буд. Барои ҳамин, дар зиндагиам ягон кори оғозкардаамро дар нисфи роҳ намемонам, кӯшиш мекунам бомасъулият ба охир расонам.
Ҳамин тавр шуд, ки тақдир пас аз ҳимояи рисолаи илмӣ маро дар ҳақиқат ба кори ҳизбӣ овард ва баъдан дар солҳои 90-ум, ки давраҳои мушкилтарин барои кишварамон буд, дар сиёсат дар бари шахсоне, ки ояндаи давлатро ҳал мекарданд, мондам. Хушбахтам, ки дар тими Эмомалӣ Раҳмон кор кардам, ман ин шахсро аз аввал барои худ идеал интихоб карда будам. Тими Президент ба ман имкон дод, то дар бозсозии Тоҷикистони нав иштирок кунам.
- Таври маъмул, бахусус занон замони дар ҷавонӣ майл кардан ба сиёсат ба насиҳатгару маслиҳатгар ниёз доранд. Ҳангоми ворид шудан ба сиёсат кӣ маслиҳатгару насиҳатгари Шумо буд?
- Ман дар зиндагӣ омӯзгорони хубе доштам. Волидонам, бобою бибиам ва умуман аҳли оилаамон бароям намунаи ибрат буданд. Онҳо маро бо сухан не, бо рафторашон тарбия мекарданд. Зиндагӣ ва кору фаъолияти онҳо барои ман дарси ибрат буд. Бобоям, Яҳё Олимӣ, муаллим буд ва дар соли 1929 ӯро ба минтақаи Ғарм барои маҳви бесаводӣ ба кор равон карда буданд. Аммо ҳамин тавр шуд, ки дар охирон ҳамлаи босмачиҳои Фузайл Махсум ба Ғарм, бобоям дар қатори чанд нафар намояндагони зиёӣ бераҳмона кушта шуд. Баъди марги бобоям бибиам бо шаш фарзанд танҳо монд ва ҳамаи онҳоро соҳибмаълумот кард. Зиндагӣ кардан дар ҳамсоягии шахсони бузург, доштани муаллимони беҳтарин дар мактабу донишгоҳ ва мутолиаи китобҳои гуногун таъсир гузоштанд, то ман ба чунин муваффақиятҳо ноил гардам.
- Аз давраи фаъолият дар зинаи роҳбарӣ, масалан дар парлумон, Вазорати меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолӣ, МД “Душанбе – Плаза” чӣ таассуротҳои хубу баде доред?
- Ҳамаи чизи хубу баде дорем, ин саҳифаи зиндагии мо аст. Аммо дар такя ба солҳову хотироти гузашта бештар таассуротҳои хубро дар ёд дорам. Дар зиндагиам ҳатто мушкилиҳо низ бароям ҷолиб буд. Ҳар қадаре, мушкилӣ зиёд буд, ҳамон қадар бароям кору фаъолиятам шавқовар менамуд. Бовар мекунед, он солҳо аз ҳама солҳои душвортарин, аммо созанда буданд. Он замон мо давлати мустақилро месохтем, ки фикр мекунам аз ин муҳимтару беҳтар коре набуд. Хушбахтам, ки яке аз аъзои гурӯҳи корие, ки лоихае Конститутсияи навро менавиштанд, будам. Ёд дорам, соли 1992, ки раиси Кумитаи сохтори давлатии парламенти кишвар будам, Роҳбари давлат супориш доданд, то пешниҳоди омода намудани лоиҳаи нави Конститутсияи кишварро тайёр кунам. Ва аллакай соли 1993 дар иҷлосияи навбатӣ Комиссияи нави конститутсионӣ оиди омоданамоии лоиҳаи нави Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ шуд ва раиси ин комиссия худи Роҳбари давлатамон Эмомалӣ Раҳмон интихоб шуданд. Баъдан гурӯҳи корӣ дар ҳайати 11 нафар: Шавкат Исмоилов, Маҳмадназар Салихов, Халифабобо Ҳамидов, Зариф Алиев, Рашид Раҳимов, Тоҷиниссо Азизова, Сафаралӣ Раҷабов, Шарофиддин Рустамов, Сабзаалӣ Раҳмонов ва ман бо роҳбарии Абдулмаҷид Достиев будем, ки масъулияти зиёд, яъне омода намудани матни лоиҳаи Конститутсияро ба зимма доштем.
Умуман давраи фаъолият дар Парлумони кишвар аз соли 1990 то 2000 аввал дар Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон даъвати 12 ва сипас дар ҳайати Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон даъвати 1-умро хеле муҳим мешуморам. Маҳз ҳамон вақт маълумоти дуюм-ҳуқуқшиносиро, ки барои кори қонунгузорӣ зарур буд, гирифтам. Маҳз дар ҳамин давра муҳимтарин ислоҳоти сиёсӣ ва конститутсионии кишвар ба амал омад, ки дар ҳар кадоме аз онҳо иштирок кардам. Ин давра бароям мактаби беназири ҳаёт буда, барои рушди банда ҳамчун сиёсатмадор ва шаҳрванди Тоҷикистони мустақил замина гузошт.
Баъдан, ба ҳайси вазир ба Вазорати меҳнат ва хифзи иҷтимоӣ ба кор таъин шудам. Ин як давраи оғози ислоҳот ва дигаргуниҳои иқтисодӣ дар кишвар ва вазорате, ки ман бояд роҳбарӣ мекардам, ба муҳимтарин ислоҳоти соҳаи иҷтимоӣ супорида шуда буд. Масъалаи танзими шуғли аҳолӣ, ислоҳоти масъалаҳои меҳнат, системаи таҳсилоти касбӣ ва ҳалли нафақа буд. Душвориҳои зиёд доштем, аммо кӯшиш кардам вазифаи дар пешам гузоштаро бо масъулияти баланд иҷро намоям.
- Назаратон нисбати ҷавонсозии кадрҳои роҳбарикунанда чӣ гуна аст? Барои рушди соҳаҳо кадоме афзалтар: ҷавони корнаозмуда ё нафари таҷрибадор?
- Мегӯянд, “Агар ҷавонӣ медонист ва агар пирӣ метавонист...” Ҷавонӣ бисёр чизҳоро метавонад, аммо бисёр чизҳоро намедонад. Пирӣ бошад, бисёр чизҳоро медонад, аммо наметавонад. Барои ҳамин ҳар як давраи зиндагии инсон туҳфаи Худованд аст ва онро бояд самаранок истифода бурд. Дар ҷавонӣ ба чунин муваффақиятҳо ноил гардидам, ки шояд имрӯз наметавонистам чунин корҳоро анҷом диҳам. Чунки он замон ман ҷавон будам ва барои ба пеш рафтан ҳаракат мекардам. Бисёре аз он чизҳое, ки баъдтар дар зиндагӣ ба кор бурдам, дар солҳои ҷавонии ман ташаккул ёфтаанд, таҳкурсии ман донишест, ки дар солҳои ҷавониам гирифта будам. Аз ин рӯ, имрӯз ҷавонони имрӯза бояд вақтро самаранок истифода карда, таҳкурсии ҳаёти худро созанд, то ояндаашон дурахшон гардад. Дар зиндагӣ ҳар чиз ҷои худро дорад. Ҷавонӣ бояд бошад, аммо дар бараш ҳатман ҳикмат низ бошад, ки дар мавридҳои зарурӣ маслиҳат диҳад.
- Кадом нашрияҳоро мутолиа мекунед ва то чӣ андоза матлаби онҳо масъалаю мушкилиҳо ва дастовардҳои Тоҷикистонро инъикос мекунанд?
- Мутаассифона, имрӯз мо мушкилиҳое дорем, ки масъаларо ба хонанда дуруст расонида наметавонем. Ростӣ, ман пештар намехостам зиёд бо журналистон суҳбат кунам. Боре аз ман мусоҳиба гирифтанду далелҳоро куллан ба тарзи дигар нишон доданд. Ин ҳодиса дар аввали солхои 90-ум буд, ман инро то ҳол дар хотир дорам. Мутаассифона, навиштаҳо бисёранд, аммо нишонрас нестанд. Ҳар як матлаби журналистӣ бояд ба хонанда таъсирбахш бошад ва афкорро ба вуҷуд орад. Инчунин, вақте танқид мекунӣ, бояд роҳи ҳаллашро ҳам нишон диҳӣ. Журналист бояд ба касби хеш содиқ бошад ва ҳақиқатгӯ бошад.
- Ташаккур барои суҳбати самимӣ.
- Саломат бошед.
Мусоҳиб
Рухшона ҲАКИМОВА, “ҶТ”
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед