Вақте ки ин ҳафта тасмими бо ҳавонавард (лётчик) суҳбат карданро ба якчанд дӯстамон хабар додем, бо заҳрханд зери лаб гуфтанд: “Наход довталаби ҳавонавардшаванда муҳимияту маҳбубияти касби ояндаашро, ки ҳавонавардист аз рӯзнома дарёбад. Дар ҳоле, ки имрӯз танҳо дар шабакаи “You Tube” баробари навиштани калимаи “лётчик” ҳазорҳо навор пайдо мешавад, ки ҳамагӣ барои ҳавонавардҳои оянда маслиҳату тавсияҳои гуногун ва хеле муфид пешниҳод мекунанд. 

Шояд ин фикр то андозае дуруст бошад, зеро “Google” ва “Yandex” хеле зиёд ҷойи китобу рӯзномаро танг карданд.
Шояд ин фикр то андозае дуруст бошад, зеро на ҳар нафар (довталаби макотиби олӣ) хоҳиши мутолиа ва маслиҳатгирӣ аз матбуотро дорад. Шояд ин фикр то андозае дуруст бошад, зеро бисёриҳо чунон дар фазои маҷозӣ ғутидаанд, ки ба ҷузъи чопӣ тамоман таваҷҷуҳ надоранд.

Аммо бояд гуфт, ки мо пеш аз рафтану суҳбат кардан бо ҳавонавард ҳама видеоҳои шабакаи “You Tube”-ро аз назар гузарондем, вале мутаассифона, дар ягон навор ҳавонаварди ҳақиқиеро надидем. 

Дар ягон навор бевосита дар экран лётчик намудор нашуд, яъне як нафари ҳирфаӣ пайдо нашуд, ки ба ҳавонавардшавандаҳои оянда аз таҷриба ва муваффақиятҳояш бигӯяд. 

Дар ҳама он наворҳое, ки ба қавле “бо диданашон бинанда ҳавонавард мешавад” ягон нафари ҳирфаии соҳаи авиатсия баромад намекунад, танҳо блогерон ҳарфу калимафурӯшӣ карда, маълумотҳои якдигарро такрор мекунанд. 

Мо дида натавонистем, ки як собиқадори ин соҳа барои насли ҷавон чанд маълумоте оиди ҳавонавардӣ гуфта бошад. Дар ҳоле, ки беҳтарин китоб барои омӯхтану таҷриба андӯхтан инсон аст. 

Пас аз ин ҳама мо ба хулосае омадем, ки лозим ва муҳим аст вохӯрӣ ва суҳбат оростан бо ҳавонаварде чун Қудратулло Ҳакимов. Марде, ки 37 соли ҳаёти худро дар осмон гузаронида аст. Ва суҳбати мо чунин рангу бӯ ва мазмун гирифт.

- Ассалому алейкум!

- Ба Шумо ҳам салом

- Мо дар рӯзномаи “Ҷавонони Тоҷикистон” як саҳифаи махсус барои касбинтихобкунандагони макотиби олӣ дорем ва бо намояндагони касбу корҳои гуногун доир ба ихтисосашон ҳар шумора суҳбат мекунем. Ҳоло бошад бо Шумо дар бораи касби ҳавонавардӣ суҳбат карданием ва умед дорем, ки дар рафти суҳбати мо чанд ҳавонавардшавандае ба паҳлуҳои гуногуни касби ояндааш шинос шуда, қарори охиринашро бобати интихоб кардану накардани лётчикиаш мебарорад.
- Ташаккури зиёд! Ҳар чизе, ки бошад, мо тайёр ҳастем.

- Қиссаи ба донишгоҳ дохил шудану ҳавонавард шуданатон чӣ гуна аст?

- Мутаассифона, ман падарамро надидаам. Дар нуҳ солагиям модарам ҳам маро ба якборагӣ тарк кард. Яъне як нафари бекасу ятим будам. Дар бораи интихоби касбу роҳи ояндаам бисёр кам меандешидам, зеро шикамам сер набуд, дар танам либоси хуб надоштам, бо пул ва дороӣ ногап будам. 

Пас аз он ки мактаб-интернатро хатм намудам, ба мисли дар биёбонмондаҳо шуда будам. Баъди хатми мактаб нафароне, ки соҳиб доштанду пулдор буданд, беягон дудилагӣ ба донишкадаву донишгоҳҳои мехостаашон аз рӯи интихоби аввалу дуюм дохил шуданд. Вале мани ятим чӣ кор карданамро намедонистам. Наметавонистам назди нафаре аз дохил шудану таҳсил кардан дар мактаби олӣ лаб кушоям. 

Ҳамин тавр, ман ба пойтахт омадам. Чанде дар кӯчаҳои Душанбе сарсону саргардон гаштам. Рӯзе аз назди кинотеатри “Ватан” мегузаштам, ки эълонеро дидам. Дар он барои таҳсил намудан дар Русия гуфта шуда буд. Ҳуҷҷатҳоямро гирифтаму назди зане рафтам, ки ҳуҷҷат қабул мекард. Он зан пас аз тафтиши ҳуҷҷатҳои ман бо табассум ҷонибам нигарист. Ӯ аз ман макони зистамро пурсон шуд ва чун фаҳмид, ки ман дар Душанбе ҷои хоб надорам, аз ошёнаи якуми биное як ҳуҷра гирифта, ба ихтиёрам гузошт. Ҳамин хел, ман як ҳафта аз комиссия гузаштам. Аз имтиҳонот низ гузаштам. Бо кӯмаки бародарам чиптаи қатора гирифтаму ба шаҳри Троитски вилояти Челябинск сафар кардам.

- Дар эълон кадом ихтисос буд?

- Ҳавонавард.

- Агар дар эълон ба ҷойи калимаи “Ҳавонавард” ягон касби дигар мебуд, интихоби Шумо чӣ мешуд?

- Пас аз хатми мактаб-интернат дигар чӣ кор карданамро намедонистам ва лётчик шудан дар фикру зикри ман тамоман набуд, аммо вақте дидам имконият ҳаст, кӯшиши таҳсил кардам. Он замон имкони интихоби касбро надоштам. 

- Метавонем бигӯем, ки Шумо дар мизу курсии ҳавонавардӣ як донишҷӯйи тасодуфӣ будед, нияти партофта рафтанро накардед?

- Ин фикр тамоман дар сарам наомад. Баръакс, дар дарсҳо бисёр фаъол будам ва бо мароқи зиёд онҳоро гӯшу тайёр мекардам.

- Таҷрибаомӯзӣ, ки як қисми муҳими таҳсил ва дарки моҳияти назария дар донишгоҳ ба ҳисоб меравад, чӣ гуна гузашта буд?

- Бовар кунед бисёр хуб мегузаштанд. Дар вақти таҷрибаомӯзӣ моро ба фурудгоҳ мебурданд. Мо дар макони ҳавопаймоҳо ё ба таври дигар гӯем, хонаи ҳавопаймоҳо бо қисмҳои даруниву берунии онҳо шинос мешудем. Ҳар он чизеро, ки намефаҳмидем, аз устодонамон пурсон мешудем. Агар баъзан нофаҳмиҳо ва муаммоҳоро ба инобат нагирем, таҷрибаомӯзиҳоямон бисёр дар сатҳи хуб анҷом меёфтанд.

- Яъне метавон гуфт, ки таҷрибаомӯзӣ дар он давра “таҷрибаомӯзӣ” набуд?

- Сад дар сад. Бояд ёдовар шавам, ки барои дар оянда касе шудан, ҳатман таҷрибаомӯзиро бо буду шудаш гузаштан лозим аст, зеро ҳар калимаву ҷумлае, ки дар лексияҳои устодон ҳастанд танҳо тавассути таҷрибаомӯзӣ, хусусан истеҳсолӣ, метавон хубтару беҳтар дарк кард. Ва тавсияи ман ҳам ба довталабони лиётчикшаванда он аст, ки дар баробари хуб хондан бояд таҷрибаомӯзиҳояшонро ҳам хуб гузаранд.

- То ҷое медонем, дар сафи ҳавонавардҳо занҳо нисбатан кам ба назар мерасанд, лутфан мегуфтед, ки дар мизу курсии ҳавонавардии аудиторияи Шумо ин ҳолат чӣ гуна буд?

- Занҳо дар ин соҳа ниҳоят каманд. Вале бояд қайд кард, ки намояндагони ҷинси латиф ҳамеша буданд ва ҳастанд. Занҳо ҳам хеле хуб аз уҳдаи кори ҳавонавард мебароянд. Танҳо мушкили нисбатан кам таваҷҷуҳ доштан ё кам таҳсил кардани занҳо дар ин самт пеш аз ҳама зан будани онҳо аст. Яъне зан, бояд ягон кори сабуке кунад, зеро ӯ дар зиндагӣ пеш аз ҳама тарбиятгари аслии насли наврас аст.

- Пас аз хатми донишгоҳ масъалаи кор чӣ гуна буд?

- Баъди хатми донишгоҳ ба ватани азизам Тоҷикистон омадам. Дар ин асно маро дар авиатсияи тоҷик ба кор қабул карданд. Ва ҳамин тавр фаъолияти ман дар соҳаи худам оғоз шуд. 

- Дар ҳолати ҳаракати ҳавопаймо худатонро дар осмон чӣ гуна тасаввур мекардед?

- Чизи ғайримуқаррарие нест. Дар фазо парвоз кардан ҳам ба монанди дар мошин савор шудану аз ҷое ба ҷое рафтан аст. Парвоз кардан шояд ба назари баъзеҳо аҷиб намояд, аммо ман, ки 37 соли ҳаётамро дар фазо гузаронидаам, дигар бароям одӣ менамояд.

- Як довлатаби авиатсия, хусусан ҳавонавардшаванда чӣ гуна бояд ин касбро интихоб кунад?

- Ҳар касбро бояд аввал дӯст дошт ва бо худ маслиҳат кард, ки оё ман ба ин касб арзанда ҳастам ва оё ин касб таъминкунандаи рӯзгори ман мешавад? Бояд бигӯям, ки лётчикӣ касби ниҳоят вазнин аст. Ин касбест, ки бояд аз ҳама чиз гузашта худатро ба ин касб бахшӣ. 

-Махсусиятҳои ҳавонавардӣ чӣ гунаанд?

-Ҳавонавардӣ дар дунёи дигар зистан аст. Яъне шахсан худи ман ҳар вақте ки ба замин фуруд меомадам фикр мекардам, ки ба замин меҳмонӣ омадаам. 

- Фарқият миёни ҳавонаварди имрӯз аз чанд соли қабл дар чист?

- Фарқиятҳо зиёданд ва наметавон бо як ва ду суҳбат ҳамаи онҳоро номбар кард. Вале бояд ҳавонавардшавандаҳои оянда бидонанд, ки рӯз аз рӯз талабот ба касби ҳавонавардӣ зиёд шуда истодааст ва бо баробари ин кори лётчик ҳам хубтару беҳтар гардида истодааст. Технологияи муосир муҳимтарин ва хубтарин фарқияти лётчики дирӯз аз имрӯзро ташкил медиҳад. 

- Сухани интиҳоӣ чӣ мешавад?

- Ман фикр мекунам, ки аксарият ҷавонон орзуи ҳавонавард шуданро мекунанд. Кӣ орзуи дар ҳаво парвоз карданро надорад? Ҳама доранд! Аммо на ҳама метавонанд ҳавонавард шаванд. Барои ҳавонавард шудан бояд ҳаматарафа омода бошӣ. Аз ҳама ҷиҳат пурра бошӣ. Ҳам ҷисман ва ҳам рӯҳан ба ин касби душвор омода бошӣ. Ва ба андешае ҳастам, ҳавонавардӣ ҳеҷ гоҳ намояндаи худро гурусна намонда, ҳамеша ва дар ҳама давру замон касби зарурист. Шахсан худи ман аз пушти ин касб соҳиби ҳама чиз шудам: соҳиби хонаву дар, мошин, оилаи хушбахт ва қабл аз ҳама соҳиби ном ва обрӯ гардидам. Боварӣ дорам, ки насли оянда, ҳамонҳое, ки ин касбро интихоб мекунанд ҳатман ба ҳама орзуҳояшон мерасанд.