Чанд нуқтаи заъфи футзали занона

Аз 4-юм то 11-уми феврал дар шаҳри Душанбе Чемпионати Ассотсиатсияи футболи Осиёи Марказӣ – 2024 байни мунтахабҳои бонувон баргузор гашт. Дар мусобиқаи мазкур ҳайати яккачини футзалбозбонувони Тоҷикистон, Эрон, Қирғизистон, Узбекистон ва Турк-манистон иштирок доштанд.

Футзалбозбонувони тоҷик дар сабқати мазкур ҳатто натавонистанд ба гирифтани як имтиёз сазовор гарданд. Онҳо Чемпионати Ассотсиатсияи футболи Осиёи Марказиро бо гирифтани зинаи охири ҷадвал ҷамъбаст намуданд. Ҳарчанд тайи чанд вақти охир мо дар мавриди пешрафти футболи мардон дар кишвар сухан меронем, аммо вазъ дар футболи занона бисёр нигаронкунанда боқӣ мемонад.

Гулрӯз Худоназарзода, шореҳи телевизиони “Варзиш” мегӯяд, ки сабаби асосии номуваффақ ҷамъбаст кардани CAFA аз ҷониби футзалбозони мо ин бо дастаҳои пурқувват рӯ ба рӯ шудани онҳо мебошад.

“Дар доираи сабқатҳои CAFA ё худ Ассотсиатсияи футболи Осиёи Марказӣ мо бо кишварҳои мисли Эрон, Узбекистон, Қирғизистон ва Туркманистон бозӣ мекунем. Яъне, дар байни ҳамин кишварҳо агар мо назар андозем, футзали мо аз ҳама ҷавон аст. Дар худи кишвари Узбекистон лигаи футзали бонувон вуҷуд дорад. Он ҷо клубҳои ҳирфавӣ ҳастанд, ки футзалбозбонувон дар онҳо бозӣ мекунанд. Дар мо бошад, айни замон футзали бонувон ҳатто то ба ин дараҷа нарасидааст, ки дастаҳои футзали занона дошта бошем. Ин бозингароне, ки дар тими мунтахаб мебинем, инҳо ҳама аз футболи калонанд. Дар баробари ин, агар ба тими Эрон назар андозем, дар сатҳи ҷаҳонӣ футбол ва футзали он яке аз беҳтаринҳост. Бонувони ин кишвар дар чемпионатҳои хориҷӣ бозӣ мекунанд. Яъне, ба ҳайси лигионер дар дастаҳои шинохта ҳунарнамоӣ мекунанд ва маълум аст, ки бо онҳо сабқат кардан кори саҳлу осон нест” - гуфт Гулрӯз Худоназарзода.

Номбурда ҳамчунин дар идомаи суҳбат қайд кард, ки агар мунтахаби мо бо дастаҳои ба монанди Афғонистон, Миянма ё чанде дигар кишварҳо бозӣ кунад, бо боварии комил гуфта метавонад, ки тими мунтахаби кишвари мо пирӯз хоҳад шуд. Яъне, ин ҷо гап сари таҷриба ва касбият меравад. Ӯ мегӯяд, дастаҳое, ки мо бо онҳо бозӣ мекунем, дар он кишварҳо футзали бонувон аз мо дида бештар рушд кардааст. Нарасидани таҷриба ва касбият дар футзали бонувони мо сабаб гашт, ки онҳо дар сабқати мазкур дучори шикаст гарданд.

Дар баробари ин, ҳамсуҳбати дигари мо Фаррух Нозимзода, роҳбари дафтари матбуотии бошгоҳи футзали “Соро компания” сабаби асосии номуваффақ ҳунарнамоӣ кардани тими мунтахаби кишварро дар ин чемпионат аз он медонад, ки ҳайати дастаи мо аз он нафароне ташкил шудааст, ки онҳо дар футболи калон бозӣ мекунанд. Ӯ мегӯяд, ҳарчанд онҳо футболбозони хубанд, аммо дар футзал таҷрибаи камтар доранд ва ин боис мегардад, то начандон хуб ҳунарнамоӣ кунанд.

“Футзал аз футболи калон ба куллӣ фарқ дорад. Зеро дар футболи калон барои фикр кардан вақт зиёд аст, аммо дар футзал ҳама чиз зуд анҷом меёбад ва ҳар як иштибоҳи кӯчак метавонад, ба гол оварда расонад”, - мегӯяд ӯ.

Ба андешаи ҳамсуҳбатамон, ягона роҳи бартараф кардани мушкилоти ҷойдошта дар футзали бонувони кишвар, ин ҷудо намудани футбол аз футзал миёни бонувон аст. Моро мебояд футболи калонро аз футзал ҷудо намоем ва барои беҳтар шудани вазъ талош кунем. Дар ҳамин росто, Фаррух Нозимзода қайд кард: “Буданд бозингароне, ки дар ҳайати даста хуб дурахшиданд, монанди Нисо Абдуллоева, Карина Мирзоева ва ду се нафари дигар, аммо ин барои муваффақ шудан кофӣ набуд”.

Ӯ ҳамчунин аз тарки футбол кардани Мадина Фозилова, собиқ сарбон ва Сайёра Саидова, собиқ дарвозабони тими мунтахаби кишвар ёдовар шуда, қайд кард, ки агар ин нафарон дар даста ҳузур медоштанд, шояд тими мо беҳтару хубтар ҳунарнамоӣ мекард.

Мустафо Афшорӣ, сармураббии тими мунтахаби футзалбозбонувон дар ин маврид гуфт: “Сабаби асосии номуваффақ ҳунарнамоӣ кардани мо дар он буд, ки фурсати зиёде барои тамрин надошем. Дар ҳайати мо нафароне буданд, ки он қадар хуб натавонистанд бо даста мутобиқ шаванд. Аммо дар баробари онҳо буданд нафароне, ки дар ин фурсати кам низ тавонистанд, барои сабқат то ҷое омода шаванд. Агар мо вақти бештаре медоштем, дигар духтарҳоро низ метавонистем барои мусобиқа омода намоем. Аслан, футболбозон ду навъ ҳастанд. Баъзеи онҳо хеле зуд омода мешаванд. Ҳам аз ҷиҳати техникӣ ва ҳам аз ҷиҳати тактикӣ. Яъне, он чизи лозимиро барои худ зуд қабул мекунанд. Иддаи дигар бошанд, ин ҳамаро дертар қабул мекунанд. Ин ки баъзе аз онҳо камтар бозӣ кардаанд, далел намешавад, ки онҳо заиф бошанд. Танҳо онҳо ба замони бештаре ниёз доранд барои омода шудан ба мусобиқот”.

Ӯ ҳамчунин қайд кард, ки дастаи мо дар баробари мунтахаби Туркманистон ва Қирғизистон фурсати бештар дошт. Тими мунтахаби кишвар ҳатто фурсати онро дошт, ки бар ин дастаҳо зафар ёбад, аммо аз сабаби камтаҷрибагӣ фурсатҳои доштаро бозингарон истифода бурда натавонистанд.

Нисо Абдуллоева, ҳамсуҳбати дигари мо, ки худ дар ҳайати мунтахаб ба ҳайси футзалбоз иштирок дошт, гуфт, ки ба онҳо фурсати кам барои омодагӣ дода шудааст, ки ин барои тайёр шудан кофӣ набуд. Ӯ мегӯяд, агар яке аз мушкилоти мо ин фурсати кам барои тамрин бошад, мушкилии дигари мо ин нагирифтани маоши ҳармоҳа аст.

“Сабабҳои иштироки заиф намудани мо дар Чемпионати мазкур зиёд аст. Аммо омилҳои асосӣ ин аст, ки мо кам тамрин мекунем. Дар худи ҳамин чемпионат, ки мо иштирок кардем, барои омода шудан ҳамагӣ даҳ рӯз вақт доштем, ки ин хеле кам аст. Дар баробари ин, аз сабабе ки мо маош намегирем, бисёре аз духтарҳо кор мекунанд. Духтарҳое ҳастанд, ки бозии хеле хуб карда метавонанд. Ба онҳо дастгирӣ лозим аст. Агар ягон мусобиқа шавад, 10 рӯз пеш аз ҳарҷо бозингароне, ки каму беш бозиро метавонанд, ба дастаи мунтахаб даъват мекунанд. Аммо ин 10 рӯз ба мо кам фоида мерасонад. Мо танҳо каме ҳолати бозиамонро хубтар мекунем ва тамом. Бо ҳамин ба майдон баромада, чи қуввате дорем, нишон медиҳем. Вале, мутаассифона, ин чиз барои мо кифоягӣ намекунад. Мо наметавонем дар майдон андар якдигар бозии хуб нишон диҳем”, - мегӯяд Нисо.

Ин ҳамсуҳбати мо ба ин назар аст, ки барои беҳтар шудани вазъ дар футзали бонувон бояд тамринҳоро дар дастаҳо бештар баргузор кунанд. Ҳамчунин, ба ин навъи варзиш таваҷҷуҳи хосса зоҳир гардаду варзишгарон дастгирӣ ёбанд.

Аммо дар ин баробар Гулрӯз Худоназарзода қайд кард, ки бозии мунтахаби мо нисбат ба солҳои қаблӣ дар ин чемпионат беҳтар буд. Ӯ мегӯяд, ҳарчанд натиҷаҳо боби майли мо набуданд, аммо имсол дар бозии тими мунтахаби мо то андозае якдигарфаҳмӣ ба назар расид.
“Мо агар бозии футзали кишварро нисбат ба солҳои қаблӣ қиёс кунем, ин ҷо аз замин то осмон фарқ дошт. Ҳарчанд натиҷаҳо паст шудан дар ин чемпионат, вале як қолаби бозӣ дида шуд. Дар ин сабқат футзалбозон то андозае ба рафти бозии худ диққат медоданд. Нигоҳ доштани тӯб дар назди пой, ҳаракат кардан бо тӯб, пайдо намудани мавқеъҳои холӣ аз он нозукиҳое буданд, ки аз тарафи бонувони мо ба чашм расид”, - гуфт Гулрӯз.

“Ба андешаи бештаре аз коршиносон набудани лигаи ҷудогонаи футзал миёни бонувон яке аз мушкилоти асосии нокомии пайдарпайи футзалбозони мо дониста мешуд. Аммо, хушбахтона, он бо ташаббуси бевоситаи лигаи футболи бонувони ФФТ лигаи бонувони Тоҷикистон оид ба футзал таъсис шуд ва айни замон он дар ду минтақа Душанбе ва Хуҷанд фаъолият дорад. Дар ҳайати он алаккай 13 даста аз шаҳру ноҳияҳои гуногуни кишвар ҳунарнамоӣ доранд. Метавон гуфт, ки таҳкурсии аввал гузошта шуд. Мақсади лига бошад, пайдо намудани футзалбозони нав ва ҷудо кардани футболи бонувон аз футзал аст. Роҳбарии лигаи футзали бонувони Тоҷикистонро Абдулло Соқиев бар дӯш дорад”, - гуфт Фаррух Нозимзода

Ба андешаи Гулрӯз Худоназарзода низ таъсиси лигаи футзали бонувон барои рушди ин навъи варзиш дар кишвар заминаи мусоид фароҳам хоҳад овард. Ӯ мегӯяд, дар ҳудуди кишвар бояд ҳадди ақал ду дастаи хуби футзали бонувон бошанд, ки барои қаҳрамонӣ муборизаи беамон ва шадид баранд. Дар ин сурат футзал пеш хоҳад рафт. Ҳамчунин, дар мактабҳо ба ин навъи варзиш таваҷҷуҳи хоса бояд зоҳир карда шавад ва барои оммавигардонии он талош кардан лозим аст.

Мо низ умед бар он мебандем, ки ташкил шудани лигаи футзали бонувон дар кишвар сабаб гардад, то ин навъи варзиш дар Тоҷикистон рушд ёбад. Дар оянда футзалбозбонувони мо дар сабқатҳои гуногуне, ки бо намояндагони дигар давлатҳо рӯ ба рӯ мешаванд, муборизаи шадид бурда, натиҷаҳои назаррасро ба даст хоҳанд овард.

Ҳошим РАҲМАТУЛЛОЕВ, “ҶТ”