Ҷашни Наврӯз, ки таърихи беш аз ҳафтҳазорсола дорад, бо гузашти асру солҳо то замони мо ҳамчун тамаддуни халқи тоҷик омада расидааст.

Агар ба сарчашмаҳо назар афканем, ҳанӯз аз замонҳои қадим инсоният ҷашни Наврӯзро бе сабқату тадбирҳои мардумӣ, мусобиқаҳои паҳлавонию човандозӣ, роҳнавардию пойга, аспдавонӣ, гурӯғлисароӣ, шатранҷбозию чавгони болои алаф ва дигар навъ ва намудҳои дилтасхиркунанда тасаввур карда наметавонист. Яке аз хусусиятҳои хоси Наврӯз, ки аз ибтидо хоси ин ҷашни миллиамон аст, ин дар айёми таҷлили Наврӯз ташкили бозиву дилхушиҳо буд. Ба ибораи дигар, ҷашни Наврӯз ба худ бозиҳои миллиро чун ҳамтақдири хеш бо гузашти асру солҳо то замони мо ҳамчун тамаддуни халқи тоҷик оварда расонд.

Агар ба таҳлили олимон назар афканем, аз ҷумла тавре муаллифони китоби “Фалсафаи варзиш” ёдовар мешаванд, “... Наврӯз асоси рушди бозиҳои миллӣ маҳсуб меёбад. Аз замонҳои қадим гузаштагонамон ҷашни Наврӯзро бе сабқату тадбирҳои мардумӣ ва мусобиқаҳои паҳлавонию човандозӣ тасаввур карда наметавонистанд. Аз рӯи анъана дар базми Наврӯз паҳлавони сари сол - ғолиби майдон муайян карда мешуд. Аз ҳамин боис дар ҷашни Наврӯз беҳтарин паҳлавонон аз кишварҳои гуногун ба диёрамон ташриф меоварданд. Ин анъанаро идома дода, тавре шоҳидем, имрӯз дар маъракаҳои Наврӯз беҳтарин гӯштингирони кишвар ба чорабинихои идона ҳусну шаҳомати хоса зам менамоянд...”.

Дар тӯли 30 соли соҳибистиқлолии Тоҷикистон қадру манзалати варзишгарони маҳораташон хеле баланд нисбати солҳои зимомдории давлати абарқудрати Шӯравӣ даҳчанд боло рафт. Дар маъракаҳои Наврӯзи аҷам борҳо мушоҳида кардаем, ки беҳтарин гӯштингирони кишвар тавассути зӯри бозувонашон соҳибони як, ду ва ҳатто се мошинҳои сабукрав мегарданд.

Боварӣ ҳаст, ки ин анъанаи нек дар минбаъда низ идома меёбад ва ҷашни Наврӯз дар ташаккул, сайқал ва инкишоф ёфтани сифатҳои ҷисмонии ҳалқамон саҳми босазо мегузоранд.
Воқеан, дар замони ҷаҳонишавии тамаддунҳо, ки ҳамзамон низову ҷангҳо ва мусибатҳои зиёдро ба дунбол дорад, эҳёи расму оинҳо, ки дар худ шодиву нишот, дилхушиву гулгулшукуфӣ, пешрафту дигар хусусиятҳои мусбатро ғунҷодааст, аҳамияти махсусро касб менамояд. Дар ин радиф, албатта ҷашни Нарӯз рисолати хосеро доро аст. Ба андешаи Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон: “...Имрӯз дар марҳилаи хеле ҳассосу мураккаби ҷаҳонишавӣ инсоният нисбат ба ҳар вақти дигар ба арзишҳои волои фарҳангӣ, суннатҳои зиндагисози маънавӣ, ахлоқи ҳамида, меҳру рафоқат, ҳамдиливу ҳамкорӣ ва сулҳу оромӣ ниёзи бештар дорад. Дар чунин шароит Наврӯз чун муноиди сулҳу оромӣ, пиндору гуфтору кирдори нек ва дӯстиву ҳамкории халқҳо моро ба сӯи рӯзгори бехушунат, сулҳу субот ва кӯшиш барои зиндагии орому осуда роҳнамоӣ мекунад...”.

Пас, дар шароити имрӯза ҳар яки мо сокинони кишвар масъулу вазифадорем, ки анъанаҳои наврӯзиро пос дорем ва шукӯҳу шаҳомати онро боз ҳам афзун гардонем. Бешубҳа, файзу баракати Наврӯз моро ба ояндаи боз ҳам нек роҳнамоӣ мекунад.

Орзу МИРЗОЕВ, муовини декани
факултаи варзиши ДТҶТ
ба номи С. Раҳимов